شماره خبر : 30544
منتشر شده در مورخ : ۲۰ اسفند ۱۴۰۲
ساعت : 10:49
دشت هایی چه فراخ، کوه هایی چه بلند/ مسجد سلیمان، خاستگاه نخستین چاه نفت خاورمیانه

دشت هایی چه فراخ، کوه هایی چه بلند/ مسجد سلیمان، خاستگاه نخستین چاه نفت خاورمیانه

خبرنگار نورخوزستان- شهرستان مسجدسلیمان در شمال شرقی استان خوزستان و در 125 کیلومتری اهواز با مرکزیت شهر مسجدسلیمان واقع شده است. این شهرستان از شمال به شهرستان دزفول و استان اصفهان از شرق به شهرستان ایذه و استان چهار محال بختیاری از غرب به شهرستان شوشتر و از جنوب به شهرستان رامهرمز محدود است.  ‌
مسجدسلیمان در منطقه ای کوهستانی واقع شده است
و رشته کوه های گچی-  سنگی و خاکی در سراسر آن امتداد یافته اند. مهمترین کوه های آن عبارتند از آسماری دلا تاراز منار کی نو ادیو لندر و مترون.
از لحاظ آب و هوایی نواحی شمالی آن به دلیل واقع شدن در رشته کوه زاگرس دارای زمستان سرد و تابستان های معتدل بوده اما نواحی جنوبی آن دارای بهاری دل انگیز می باشد.
شهرستان مسجدسلیمان دارای سه بخش مرکزی لالی و اندیکا می باشد.
بخش مرکزی  بیشتر در ناحیه کوهستانی قرار دارد و آب و هوای آن در زمستان سرد و در تابستان گرم و خشک است. بیشتر چاه های نفت این منطقه در بخش مرکزی حفر شده اند و اکثر تاسیسات نفتی و صنعتی راه‌های قدیم و جدید مراکز سیاحتی آثار باستانی و بناهای تاریخی و مذهبی مهم شهرستان مسجدسلیمان در این بخش  قرار دارند.
بخش لالی ناحیه نفت خیزی است که در 56 کیلومتری شمال غربی شهر مسجدسلیمان واقع شده است.  ‌
بخش اندیکا در شمال و شمال شرقی مسجدسلیمان واقع است. سد شهید عباسپور در این بخش قرار دارد.
آثار بدست آمده در منطقه  مسجد سلیمان از دوران عیلام هخامنشی و بعد از آن بیانگر موقعیت تاریخی این منطقه می باشند. همچنین وجود قلعه های بی شمار از موقعیت ویژه استراتژیک این ناحیه حکایت دارند.
اما پیشرفت و شهرت مسجدسلیمان با صنعت نفت شکل گرفت.  ‌
در سال 1287 هجری قمری19088 میلادی) نخستین چاه نفت خاورمیانه در مسجدسلیمان به بهره برداری رسید. دکل این چاه به عنوان یک اثر تاریخی هم اکنون در مسجدسلیمان پابرجاست.
کشف نفت سبب پیشرفت مسجدسلیمان و راه اندازی بسیاری از نهادهای تمدن در این شهر شد به گونه ای که مسجدسلیمان به شهر اولین‌ها شهرت یافت.
اولین چاه نفت خاورمیانه اولین کارخانه گوگرد سازی خاورمیانه اولین کارخانه تولید برق خاورمیانه اولین و بلندترین پل فلزی خاورمیانه اولین بیمارستان و آزمایشگاه طبی ایران اولین راه آهن و فرودگاه ایران اولین استخر شنا در ایران اولین باشگاه ورزشی در ایران و ...تنها بخشی از افتخارات این شهرستان است.
ولی این موارد تنها ویژگی های مسجدسلیمان نیست. وجود دو رودخانه کارون و تمبی و بلندترین کوه های خوزستان و دشت های سرسبز  جلوه خاصی را پدید آورده و این مکان را به یکی از زیباترین مناطق طبیعی ایران مبدل کرده است.
مردم خونگرم غذاهای خوشمزه جاذبه های دیدنی بسیار و صنایع دستی متنوع از دیگر ویژگی های مسجد سلیمان است که بر جذابیت آن می افزاید.  ‌
آثار تاریخی مسجدسلیمان
معبد بردنشانده:  ‌
این معبد در 16 کیلومتری مسجدسلیمان و در کنار جاده سد شهید عباسپور قرار دارد و قدمت آن  به 2800 سال قبل از میلاد و دوران هخامنشیان باز می گردد.
معبد بردنشانده به صورت روباز بوده و مردم در این مکان دور هم جمع شده و به نیایش و انجام آیین های خاص مذهبی می پرداختند.  ‌
معبد بردنشانده در زمان اشکانیان هم اهمیت داشت و نقوش برجسته موجود در آن متعلق به این دوره است. 
از این مکان آثار بسیاری از جمله مجسمه هرکول با ارتفاع بیش از دو متر یافت شده است.
معبد بردنشانده به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسیده است.
آتشکده سرمسجد:  ‌
این بنا در شمال شرقی شهر مسجد سلیمان و متعلق به دوره هخامنشی (حدود قرن 7 قبل از میلاد) است‌. آتش این آتشکده حتی تا ورود اسلام به ایران و در زمان هارون الرشید همچنان روشن بود. این آتشکده با سنگ های بزرگ معدنی به وزن 4 تا 5 تن بنا شده و در ساخت آن از هیچگونه ملاتی استفاده نشده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که در ساخت تخت جمشید از معماری این آتشکده الهام گرفته شده است.

تپه کلگه زرین:
کلگه زرین به معنای جایگاه قلعه طلایی و یا جایگاه قوچ طلایی است. این تپه در جنوب شهر مسجدسلیمان قرار دارد و قدمت آن به هزاره سوم قبل از میلاد و تمدن عیلامیان باز می گردد. در این بنا کتیبه ای بزرگ یافت شده که بیانگر اعتقاد مردم  به آیین ابراهیمی است. در این بنا اشیای باستانی بسیار از جمله یک نیم تنه سنگی یک حوض سنگی تعدادی سفال و مقداری سکه و ..‌. یافت شده است.  ‌
بر اساس تحقیقات انجام شده تپه کلگه زرین مرکز مالی هخامنشیان بود و در زمان اشکانیان و ساسانیان اهمیت ویژه ای داشت.
عمارت بنه وار:
بنه وار یک شهر قدیمی در بخش لالی و در روستایی به همین است که از هزاران سال پیش محل سکونت گرمسیری طایفه آسترکی ایل بختیاری بوده است.  ‌
عمارت ها و بناهای باشکوهی از دوران صفویان و پس از آن در بنه وار باقی مانده است. این بنا نشان دهنده قدرت فرهنگ و تمدن باشکوه آن دوران  است.
بنه وار محل حکمروایی حاکم و رئیس طایفه بود و سایر بزرگان در کنار مقر فرمانروایی بناهای بسیار ساخته اند. هنوز بخش هایی از این کاخ اصلی بنه وار مانند نقارخانه فراش خانه دفترخانه حمام های بزرگ و ... به جا مانده است.
در بنه وار آثار سدی که یکی از خوانین برای آبرسانی دز کنار شهر ساخته بود پابرجاست. علاوه بر این آثار میدان چوگان و سوارکاری سنگ نوشته ای در بخش غربی و چند اثر تاریخی دیگر در بنه وار قابل مشاهده است.
عمارت بنه وار که بیانگر فرهنگ غنی ایل بختیاری در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
جاذبه های طبیعی مسجدسلیمان
منطقه گردشگری اندیکا:
اندیکا فاصله 63 کیلومتری شمال مسجدسلیمان و در منطقه ای کوهستانی قرار دارد.
دشت های کوچک و بزرگ و کوه های مرتفع و دره های عمیق راه ارتباطی به بازفت وجود دو سد مسجدسلیمان و شهید عباسپور به اندیکا جاذبه خاصی بخشیده اند.
هوای پاک و آرامش خاص طبیعت در این منطقه فضای مناسبی را برای طبیعت گردی در بهار و تابستان فراهم کرده است.  ‌
جزیره مصنوعی کوشک باغات کنک روستای باستانی دوراب روستای تاریخی موری با معماری سنتی و ... از نقاط دیدنی اندیکا می باشند.
اما ویژگی مهم اندیکا وجود بیش 200 اثر تاریخی در این منطقه است.
با توجه به شواهد موجود این منطقه اولین محل اسکان قوم پارس در جنوب غرب ایران بود که آثار نخستین معماری پارسی (سنگچین بدون ملات) در قلعه بردی اندیکا نمایان است.
تعداد زیادی کتیبه های تاریخی مربوط به دوره های مختلف در این منطقه یافت شده است. 
از میان آنها می توان به نقوش برجسته تنگ بنا نقشبرجسته موری و ... اشاره کرد. به نظر می‌رسد این نقوش 2200 سال قدمت دارند.
قلعه بردی دژ ملکان قلعه خواجو و... بسیاری قلعه های دیگر یافت شده بیانگر اهمیت استراتژیک این منطقه در روزگار قدیم است.
دشت شیمبار:
یکی از نقاط بسیار زیبا و دیدنی مسجد سلیمان دشت شیمبار است که در 75 کیلومتری شنمال این شهر و در دامنه کوه دلا و در مرز خوزستان و چهار محال بختیاری قرار دارد   ‌
دشت شیمبار شامل چهار منطقه گذرگاه امامزاده صالح ابراهیم تنگ سنو و پل نگین است.
شیمبار به معنای شیرین بیان است. درختان گوناگون گل های وحشی آبشارها و رودهای پرخروش کوه ها و دره های دیدنی و دریاچه ای دل انگیز دشت شیمبار را به‌ یکی از زیباترین نقاط مسجدسلیمان مبدل کرده است.‌  ‌
آبشار نگین
یکی از نقاط دیدنی مسجدسلیمان آبشار نگین است که در روستایی به همین نام در منطقه شیمبار و در فاصله 90 کیلومتری مسجدسلیمان و در شمال سد شهید عباسپور قرار گرفته است.
آبشار نگین طبیعتی بکر و دل انگیز دارد. 
جنگل های بلوط درختان انگور کوهی انار بادام توت دشت های سبز مملو از گل های وحشی در کنار رودخانه های خروشان و زلال به این منطقه زیبایی خاصی بخشیده است.
آبشار نگین در دل صخره های سنگی و دره ای عمیق   یکی از نقاط دیدنی منطقه است. 
هر چند این آبشار کمی دور است اما مسیر دسترسی به آن از میان دشت‌های پر از شقایق و درختان بلوط می گذرد و با دیدن زیبایی آبشار خستگی را فراموش خواهید کرد.    ‌
در کنار جاذبه های طبیعی شیمبار دارای آثار تاریخی فراوانی است. 
نقش برجسته های تنگ بنا و تنگ سنان که بر روی کوه کنده کاری شده اند پل خدا آفرید امامزاده صالح ابراهیم و... جاذبه های تاریخی این منطقه می باشند.
ساکنان دشت شیمبار ایلات یکجا نشین و کوچ نشین بوده و مردمانی مهمان نواز می باشند.
دشت گلگیر:
دشت زیبای گلگیر در فاصله 38 کیلومتری شمال شرقی مسجدسلیمان قرار دارد. این منطقه در بهار پوشیده از گل و سبزه و بسیار جذاب و دیدنی است.  ‌
چشمه آب گوگرد دشت گلگیر که دارای خواص درمانی است از ویژگی‌های جذاب این منطقه می باشد. آب چشمه در بهار و تابستان  سرد و در پاییز و زمستان گرم می باشد.
تاراز:
منطقه نمونه گردشگری تاراز در فاصله 120 کیلومتری مسجدسلیمان و در مرز خوزستان و چهار محال بختیاری و در مسیر راه ارتباطی اندیکا به بازفت قرار دارد.
تاراز مکانی برفگیر است و دارای پیست و امکانات اسکی می باشد.  ‌
پارک جنگلی و سد تمبی:
یکی از نقاط دیدنی مسجدسلیمان منطقه تمبی است که در 5 کیلومتری جنوب این شهر قرار دارد.
پارک جنگلی تمبی با درختان کهور کنار و بادام بر روی تپه ای سرسبز و زیبا و دارای منظره های چشم نواز  است که در آن یک سد و نیروگاه برای تولید برق احداث شده است که چشم اندازی زیبا و طبیعت دل انگیزی دارد.
سد شهید عباسپور:
یکی از اولین سدهای خاورمیانه سد شهید عباسپور است که در 55 کیلومتری شمال شرقی مسجدسلیمان و  بر روی رود کارون قرار گرفته است. طبیعت اطراف این منطقه در اواخر زمستان و اوایل بهار یکی از زیباترین جاذبه های مسجدسلیمان است.
جزایر به وجود آمده در دریاچه پشت سد. بسیار دیدنی و زیبا هستند. جزیره کوشک یکی از این جزایر است که با داشتن واحدهای اقامتی و امکانات تفریحی مانند قایق سواری و ماهیگیری در کنار مناظر زیبا فضای دلنشین و جذابی را برای گردشگران فراهم کرده و این مکان را به  یکی از دیدنی ترین مناطق مسجدسلیمان مبدل ساخته است.
سد بتنی شهید عباسپور با ارتفاع 188 متر و طول 385 متر یکی از بزرگترین سدهای ایران است.  ‌منطقه حفاظت شده شوولندر کوه کینو یا کی نو در ارتفاعات زاگرس و در میانه خوزستان و چهارمحال بختیاری ... از دیگر جاذبه های دیدنی شهرستان مسجدسلیمان می باشند.
موزه نفت و چاه نمره یک در شهر مسجدسلیمان موزه باستان شناسی در منطقه کلگه زرین مدرسه انگلیسی ها در هشت بنگله کلیسای نمره چهل همچنین روستای سوسن سرخاب تنگه لیمو پشت سد شهید عباسپور چم آسیاب در 5 کیلومتری مسجدسلیمان بقعه هفت شهیدان در جاده لالی و .... از دیگر نقاط دیدنی شهرستان مسجدسلیمان می باشند.

 

برچسب ها : مسجد سلیمان چاه نفت خاورمیانه چاه نفت نفت خاورمیانه خوزستان