روایتی از جهانی فروپاشیده
رمان «خواب در باغ گیلاس» نوشته اَزهر جرجیس نویسنده عراقی، بهتازگی با ترجمه محمد حزباییزاده مترجم خوزستانی، به بازار کتاب آمده و مهدی یزدانیخرم داستاننویس و منتقد ادبی، یادداشتی بر آن نوشته است.
یزدانیخرم مینویسد:
«خواب در باغِ گیلاس» رمانی از اَزهر جرجیس نویسنده عراقی مقیمِ نروژ است که برای من دریچهای شد به خاورمیانهای که لگدکوب جنگ، دیکتاتورها، قهرمانان و گورها و بدنها شده است. رمانی که نامزد اصلی بوکرِ بینالمللی شده و روایتی ساخته از جهانی که فروپاشیده.
رمان حالتی اتوبیوگرافیک دارد با طنزی تلخ. قصه مردی که پدرش را صدام حسین زندهبهگور کرده و مادرش به سختی و با هراس او را به دندان گرفته و بزرگ کرده است. جوانی که شیفته ادبیات و نویسندگی است.
رمان از نروژ شروع میشود. او که در اداره پست کار میکند و سالهاست از مهاجرتاش گذشته ایمیلی از دوست خبرنگارش دریافت میکند؛ «سریع به بغداد برگرد» و بعد متوجه میشود گوری جمعی را یافتهاند که گویا پدرش هم در آن دفن است؛ پدری که حتی یک عکس هم از او ندیده چون مادرش همان موقع تمام عکسهای او را در تنور سوزانده... . رمان با این تکنیک فلاشبک میزند به گذشته و مهاجرت مرد جوان. دربهدری در اردن و بعد کشورهای مختلف اروپایی و درک جهانی که در آن کسی تو را نمیخواهد.
ازهر جرجیس در پیشانینوشت، رماناش شعری از ژاک پرهور آورده که محورِ معنایی رمان را ساخته: «زندگی دانه گیلاسی است که هستهاش مرگ است». رمان با رفت و برگشتهای متعدد، حتی استفاده از ساختار تودرتوی داستانگویی جهان تهیشده مردی را به تصویر میکشد که باید بعد سالها به بغداد برگردد که ببیند جمجمه پدرش را میتواند پس بگیرد.
قصهگویی خوشریتم که طنز تلخ و سیاهاش نیز به آن رنگ خاصی میدهد انسانی را به تصویر میکشد که همه چیزِ او سلب شده است. تنها زندگی میکند و در برف سرد بدون رؤیا به حرف دوستاش فکر میکند که معتقد است «اگر آمریکاییها بیایند بغداد لاسوگاس میشود» و او بغداد را از نو میبیند. مملو از فقر، کشته و آدمهایی که دو شناسنامه دارند چون برخی ایستهای بازرسی را سُنیها در اختیار دارند و برخی را شیعهها و هر دو گروه هم تندرو هستند.
«خواب در باغِ گیلاس» اولین رمان نویسندهاش است که بیشتر جستار و داستان کوتاه نوشته بوده و زندگی جهنمیای را از سر گذرانده صدام سرنوشتاش را تغییر داده و پدرش را کشته است. رمانی که مخاطب را با داستانگویی درجه اولاش در مشت میگیرد و پیش میرود. به خصوص برای ما اهل خاورمیانه مفاهیم درون رمان خوانش ویژهتری دارد.
ازهر جرجیس در عین حال رمانی تکنیکی نوشته که تا لحظه پایان چند فرم روایی را ارایه میدهد و از این نظر نیز بسیار قابلِ بحث است. ترجمه محمد حَزباییزاده از عربی نیز نقطه قوت کتاب است؛ مترجمی با انتخابهای عالی.
ایسنا
برچسب ها : استانی-فرهنگی و هنری اخبار فرهنگی و هنری - خوزستان داستان ترجمه ادبیات عرب
- یک مستند اجتماعی تولید مرکز سیمرغ در قاب مستند
- تولید اولین فیلم مشترک ایران و روسیه/ «الماسِ قلب ایرانی» به سینما میآید
- همزمان با پاسداشت ادبیات مقاومت؛ تقریظ رهبر انقلاب بر کتاب «پاییز آمد» منتشر میشود
- کارگروه رسانه نخستین مسابقه طراحى لباس تلویزیونى اعلام کرد؛ استقبال چشمگیر مخاطبان از برنامه نوآ
- رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی اعلام کرد: نحوه تعیین «شهریه» مدارس هیات امنایی/ علاقهای به افزایش مدارس هیات امنایی نداریم
- معافیت مددجویان از پرداخت حقالوکاله و هزینه مشاوره
- رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران: موانع انجام فرآیند تحویل خودرو جانبازان ۵۰ درصد به بالا مشمول برطرف شد
- کودکانی که زودتر میخوابند روده سالمتری دارند
- سخنگوی دولت عنوان کرد: تورم قابل کتمان نیست/ارزیابی استانداران زود است/ایران از هر پیشنهاد صلح حمایت میکند
- تحلیلگر صهیونیست: در برابر پهپادهای حزبالله عاجز هستیم/ سامانه لیزری هم ناکارآمد است
- شبکه ۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی: حزبالله یکی از قویترین ارتشهای خاورمیانه است
- موشک باران «صفد» و «طبریا» در دور جدید حملات حزبالله
- مدیرکل بهزیستی عنوان کرد: پوشش بیش از ۱۷ هزار نفر با معلولیت بینایی در خوزستان/ فعالیت ۵ مرکز مشاوره ژنتیک
- معاون دادگستری کل استان عنوان کرد: اخراج بیش از۸۰۰۰ تبعه غیرمجاز از خوزستان/ هشدار برخورد قضایی با به کارگیری اتباع غیرمجاز
- رشد ۹۰ درصدی رهاسازی ماهیان بومی در خوزستان
- دبیر کمیته اضطرار آلودگی هوای استان عنوان کرد: اضطرار آلودگی هوا در خوزستان/ لزوم کاهش فلرسوزی و جلوگیری از سوزاندن مزارع