کودک مسئولیت یک سیستم نیست قربانی یک تصمیم است

"کلاس‌های آنلاین در روزهای آلودگی هوا ، بحران پنهانِ استرس کودکان و مادران شاغل"

تعطیلی مدارس در روزهای آلودگی هوا، تصمیمی است که با هدف حفاظت از سلامت جسمی کودکان گرفته می‌شود ، اما پشت این تصمیم، یک" بحران خاموش" شکل می‌گیرد که کمتر دیده شده است افزایش استرس، فشار روانی و افت تحصیلی دانش‌آموزان پایه ابتدایی، خصوصاً کودکانی که مادرشان شاغل است و در زمان کلاس‌های آنلاین تنها می‌مانند.

در ظاهر، آموزش آنلاین قرار است جایگزین درس حضوری باشد، اما واقعیت میدان چیز دیگری است.

کودک ۷ یا ۹ ساله قرار نیست و نمی‌تواند مانند یک بزرگسال با اینترنت، قطعی تصویر، ارسال تکلیف، ورود به لینک کلاس یا حتی برقراری تمرکزِ طولانی کنار بیاید.

وقتی مادر و پدر هر دو سر کار هستند و مدرسه تعطیل است، کودک عملاً بدون حمایت عاطفی و آموزشی تنها می‌شود و این تنهایی، مستقیم به اضطراب و احساس ناتوانی تبدیل می‌شود

چهرۀ دیده‌نشده ماجرا

گریه‌های بی‌صدا پشت درِ کلاس آنلاین

بارها دیده‌ایم ـ و بسیاری از مادران تجربه کرده‌اند ـ که وقتی از سر کار برمی‌گردند با صحنه‌ای تلخ مواجه می‌شوند

کودکی که با چشمان اشک‌آلود می‌گوید

امتحانم عقب افتاد… معلم گفت من نبودم… اینترنت قطع شد… نتونستم جواب بدم

این جمله‌ها ساده‌اند، اما برای یک کودک، احساس شکست، ترس از سرزنش و اضطراب شدید به همراه دارند

کودکی که هنوز درک کاملی از شرایط ندارد، فکر می‌کند مشکل از خودش بوده در حالی‌که او قربانی یک ساختار ناهماهنگ است

-تعطیلی مدرسه به دلیل آلودگی، اما باز بودن ادارات و نبود حمایت برای مادران شاغل

-کودک، مسئولیت یک سیستم نیست؛ قربانی یک تصمیم است

عوامل متعددی باعث استرس دانش‌آموزان در آموزش آنلاین می‌شود

- قطع اینترنت یا ضعیف شدن مودم

- ناتوانی در ورود به لینک کلاس

- عدم درک کامل درس بدون تعامل حضوری

- نبودن والدین برای راهنمایی

- ترس از دیده‌نشدن در کلاس

- فشار روانی ناشی از مسئولیت بیش از حد سن

- بازیگوشی طبیعی کودک که به‌جای خطا، به‌عنوان بی‌توجهی تلقی می‌شود

این شرایط، در بلندمدت می‌تواند به افت تحصیلی، کاهش انگیزه، پرخاشگری، اضطراب مزمن و بی‌اعتمادی به فرایند آموزش منجر شود.

چرا مادران شاغل بیشترین فشار را تحمل می‌کنند؟

وقتی کارگروه اضطرار هوا مدارس و دانشگاه‌ها را تعطیل می‌کند اما ادارات همچنان فعال می‌مانند، مادران شاغل و خانواده‌ها با چالشی حل‌نشدنی روبه‌رو می‌شوند:

باید سر کار بروند، چون مرخصی کافی وجود ندارد

کارفرما امکان مرخصی‌های متعدد نمی‌دهد

نگرانی از تنها ماندن کودک

فشار روانی ناشی از ناتوانی در همراهی با آموزش فرزند

حس گناهِ مادر نسبت به وضعیت کودک

نتیجه چه می شود؟ فشار مضاعف بر زنان شاغل و استرس شدید بر کودکی که از والدینش کمک می‌خواهد اما نمی‌داند چطور بیان کند.

این شرایط، نیازمند بازنگری فوری است.

در استان‌هایی مانند خوزستان که آلودگی هوا تکرار شونده و چندباره است، نمی‌توان مسئله را موقت یا اتفاقی دانست این یک چالش پایدار است و باید برای آن یک راهکار پایدار وجود داشته باشد.

نگارنده به عنوان رئیس خانه مشارکت مردم در سلامت استان خواستار ورود بانوان به کارگروه اضطرار آلودگی هوا و نظر سنجی از بانوان هستم و چند پیشنهاد برای این کارگروه :

• تعطیلی همزمان ادارات با مدارس در روزهای آلودگی شدید تا مادران مجبور نباشند بین کار و سلامت روان کودک یکی را انتخاب کنند
• ایجاد امکان دورکاری ویژه برای مادران شاغل حداقل در پایه ابتدایی که کودک نیاز به نظارت مستقیم دارد
• اختصاص مرخصی با هدف حمایت از تحصیل کودکان در شرایط اضطرار بدون اینکه کارفرما یا کارمند تحت فشار قرار بگیرند
• تقویت زیرساخت آموزش آنلاین و ایجاد پشتیبانی فوری برای والدین و دانش‌آموزان
• حضور مشاوران مدرسه در فضای آنلاین برای کمک به کودکان مضطرب
• طراحی کلاس‌های ساده‌تر، کوتاه‌تر و قابل‌فهم برای کودکان بدون والد همراه

دانش‌آموز ابتدایی هنوز در مرحله شکل‌گیری شخصیت، اعتمادبه‌نفس و مهارت‌های هیجانی است وقتی او را در شرایط بحرانی تنها می‌گذاریم، به‌جای آموزش، به او ترس از یادگیری منتقل می‌کنیم اگر هدف تعطیلی مدارس حفاظت از سلامت کودکان است پس سلامت روان آن‌ها نیز بخشی جدایی‌ناپذیر از همین مسئولیت است تا زمانی که ساختار اداری، آموزشی و حمایتی هماهنگ عمل نکند:

هم کودک آسیب می‌بیند

هم مادر شاغل

و هم کیفیت آموزش در استان

بهنوش بساک کاظمی

برچسب ها : کودک کلاس آنلاین آلودگی هوا