قاضی ویژه کودک و نوجوان در همه شهرستانها وجود دارد
وثیقی بیان کرد: در هر جایی از ایران که دادگستری وجود دارد، ابلاغ ویژه برای دادرسی اطفال از طرف ریاست محترم قوه صادر شده است.
ابراهیم وثیقی، رئیس شعبه ۳ دادگاه تخصصی اطفال و نوجوانان تهران در مورد علل وقوع جرائم مرتبط با خشونت و راهکارهای ترمیمی دادگاه اطفال و نوجوانان، توضیحاتی داد.
خشونت علیه کودکان شامل چه رفتارهایی است؟
وثیقی: طبق قانون اطفال سال ۹۹، بی توجهی و سهل انگاری جزو اولین مولفههایی است که میتواند شرایطی را تسهیل کند که این شرایط منتهی به یک بی ثباتی هیجانی شود. این بی ثباتی هیجانی به لحاظ عدم کسب مهارتهای لازم ارتباطی یا کنترلی تبدیل به وقایعی میشود که از پرخاشگری آغاز شده و تبدیل به ماجرای دونفره در داخل و بیرون از خانه می شود. نهایتاً در مراجع رسیدگی کننده قضایی بررسی میشود.
قانون جدید در حمایت از اطفال چه ویژگیهایی دارد؟
وثیقی: در قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب سال ۹۹ قانونگذار، کودک را تا مرز ۱۸ سال بیان کرده است. در این قانون مصادیق مختلفی در موارد مختلف به اشکالی متفاوت مطرح شد که قبلاً در قوانین موضوعی ما وجود نداشت. در مقررات و حقوق کیفری به هر اقدام و رفتار فیزیکی منتهی به یک جریان که منجر به صدمه شود و این صدمه با نوعی آگاهی و شناخت ذهنی به اصطلاح سوء نیت صورت بگیرد در عرصه صدمات بدنی در زمره بخشی از جرائم خشن قرار میدهیم. بخشهای دیگر جرائم خشن که مربوط به جرائم مالی و غیره است میتواند در گروه جرائم خشونت قرار بگیرد.
عدم توجه به کودکان چه عواقبی دارد؟
وثیقی: باید توجه کرد یک کودک زیر ۱۸ سال بنا به اقتضائات سنی و بی ثباتی هیجانی، درگیر موضوعاتی میشود که یکی از موردهای شایع آن اختلال شخصیت مرزی است که از عدم توجه به وجود میآید که در مرحله اول تبدیل به پرخاشگری می شود. این اختلال در واقعیت خارج از خانه تبدیل به ماجرای مطالبه یا ایجاد صدمه به خود یا دیگری میشود، بحرانی که از حالت ذهنی به حالت رفتاری منجر میشود.
در صورت سوء رفتار توسط والدین چه اقداماتی باید انجام داد؟
وثیقی: در قانون حمایت از اطفال و نوجوانان ضمانت اجرای کافی برای سوء رفتار توسط والدین یا افراد دیگر که اشخاص زیر ۱۸ سال را در معرض آسیب و خطر قرار میدهند جرم انگاری وجود داشته و قابلیت اعمال دارد. یعنی اگر یکی از والدین یا شخص دیگری منتهی به امور مربوط به ورود آسیب سلامت جسمی، روانی، آموزشی، اجتماعی یا اخلاقی و امنیت کودک شود و او را در وضعیت مخاطره آمیزی قرار دهد مطابق این قانون به مرجع قضایی صالح محل زندگی مراجعه کنند و درقالبیت طرح دعوا، شکایت کیفری دارد.
در شهرستانها هم دادگاه تخصصی اطفال وجود دارد؟
وثیقی: دادگاه اطفال مثل دادگاههای نظامی و انقلاب در اصل تفکیک بنا به صلاحیت ذاتی است؛ در هر جایی از ایران که دادگستری وجود دارد یک ابلاغ ویژه برای دادرسی اطفال از طرف ریاست محترم قوه صادر شده است و در همه شهرستانها قاضی ویژه وجود دارد.
قوانین پیشگیرانه برای جرم اطفال وجود دارد؟
وثیقی: درکشور، پیشگیریهای اولیه شامل اطلاع رسانی و ثانویه و ثالثیه است. آنچه مفهوم پیشگیری است مربوط به حوزه پیشگیریهای اولیه و ثانویه است که متولی اصلی آن واحدهای حمایتی، ترمیمی و آموزشی است. مثل آموزش و پرورش، واحدهای اطلاع رسانی، سازمان صدا و سیما، سازمان بهزیستی که مسئولیتهای این نهادها در راستای پیشگیری، تبیین شده است.
چه ارگان ملی حامی حقوق کودکان است؟
وثیقی: یونیسف ارگان بین المللی این عرصه است و سازمان بهزیستی در داخل متولی این امر است.
قانون برای بعضی از جرائم کودکان چه مسئولیت کیفری در نظر گرفته است؟
وثیقی: در عصر کنونی نیاز به تغییر افق دید مربوط به آسیبهای کودکان است. در ایران نیز نیاز به تاسیس نهاد ملی در خصوص کودک داریم. قانون حمایت از اطفال و نوجوانان سال ۹۹ تصویب شده ولی ساختار آن جریان نمیگیرد و این فایدهای ندارد.
هر شخصی کودکی در معرض خطر و در شرایط مخاطره آمیز دید که ممکن است به خود صدمه بزند و تبدیل به بزهکار شود میتواند از طریق مراجع قضایی گزارش اعلام کند تا به موضوع رسیدگی شود.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی حقوقی قضاییبرچسب ها : جرائم کودکان خشونت علیه کودکان سوء رفتار والدین