سند توسعه برای تالابی که در معرض خطر مرگ است

                         
 
در حالیکه ضرب الاجل یکماهه آیت ... رئیسی، رئیس جمهور کشورمان به مسئولان استان خوزستان، برای تهیه سند توسعه تالاب شادگان با استفاده از ظرفیت نیروی انسانی بومی این منطقه، دو روز دیگر پایان می یابد اخبار نگران کننده زیادی بگوش می رسد که از خطر نابودی این تالاب بین المللی و این منبع تأمین معیشت هزاران خانواده حاشیه آن و بی فایده بودن تهیه سند مورد نظر حکایت دارد. 
تالاب شادگان که در سال 1354 ثبت جهانی شده است از میان 18 تالاب ثبت شده در یونسکو، ششمین تالاب جهانی به حساب می آید. وسعت 500 هزار هکتاری، تنوع بی‌نظیر زیستی ناشی از همجواری آب شیرین و شور، زیبائی‌های خیره‌کننده، طبیعت دست‌نخورده و ظرفیت‌های زیست‌محیطی، اجتماعی، گردشگری، اقتصادی و اشتغالزایی، تالاب شادگان را به سرمایه ای ارزشمند برای کشور تبدیل کرده است که با تلاش و هزینه ای مختصر می تواند منبعی دائمی برای تامین معیشت مردمان 187 روستا و 5 نقطه شهری همجوار آن و محلی برای جذب گردشگران مشتاق طبیعت سراسر جهان باشد. توده گیاهی سالیانه این تالاب که بدون هزینه تولید می شود حدود 16 میلیون تن است که 60 درصد علوفه دامی منطقه از آن تامین می گردد و قابلیت استفاده در صنایع کاغذ، چسب، کانتکس، مقوا، خوراک دام و داروسازی را دارد.وابستگی اقتصادی و اجتماعی مردمان ده‌ها روستا و شهر همجوار، به این تالاب کاملا محسوس است، اما بی توجهی به بارورسازی این سرمایه عظیم ملّی و اقداماتی که حیات آن را تهدید می کند روزبه‌روز بر تنگناهای معیشتی مردم وابسته به آن افزوده و میزان بهره‌برداری از این سرمایه خدادادی را کاهش داده است.فجایع زیست‌محیطی همچون رها‌‌کردن پساب‌های صنعتی و فاضلاب‌های شهری به این تالاب و خستی که در صرف اعتبارات گردشگری، محرومیت‌زدایی و اشتغالزایی در این منطقه به خرج داده شده، می تواند تالابی را که ظرفیت تبدیل شدن به بزرگترین مرکز گردشگری خاورمیانه و ایجاد رفاه و رونق اقتصادی برای کثیری از هموطنان را دارد، روزبه‌روز رو به قهقرا برد.
با اینهمه همانطور که در صدر سرمقاله اشاره شد، متأسفانه بدلیل بی توجهّی مسئولین و اعمال نفوذ متنفذین، اشتباهاتی صورت گرفته که تأمین حقابه آن، یعنی تأمین 38 مترمکعب در ثانیه را با مشکل مواجه کرده و بر خطر خشک شدن و تبدیل آن به بزرگترین کانون تولید ریزگرد داخلی افزوده است که ما تنها به دو نمونه از این اشتباهات اشاره می کنیم:
1-  احداث سد چمشیر بر روی رودخانه زهره و آبگیری آن علیرغم هشدارهای کارشناسان ذیربط و نمایندگان خوزستان در مجلس شورای اسلامی و نیز این روزنامه، اقدامی که هم ورودی این تالاب را بشدت کاهش داده و هم به بازدهی بسیاری از زمینهای کشاورزی مرغوب شرق خوزستان لطمه زده است.
2- طرح احداث سد مارون 2 که علیرغم مخالفتهای اصولی با اجرای آن بدلایل زیست محیطی همچون خطر خشک شدن تالاب شادگان، ظاهراً وزارت نیرو با این توجیه ناقص که "اگر راندمان آبیاری استان خوزستان افزایش یابد نیازهای آبی آن تأمین خواهد شد"، مصر بر اجرای آن است در حالیکه اجرای این طرح خطرناک زمانی بی ضرر خواهد بود که افزایش راندمان آبیاری مورد ادعا صورت گرفته باشد.
بهر حال از مسئولین استان انتظار می رود که در سند مورد نظر رئیس جمهور محترم قبل از هر چیز بر دفع خطراتی همچون احداث سد مارون2 تأکید کنند زیرا بدون رفع این خطرات تهیه این سند اقدامی بیهوده خواهد بود.
 موسوی زاده
 

برچسب ها : تالاب احداث سد مارون 2 سد