اوّلین و بزرگترین قیام مردمی دوران معاصر!

                                    
امروز 14 مرداد سالروز پیروزی اوّلین و مؤثّرترین قیام مردمیِ تاریخ معاصر یعنی انقلاب مشروطیت ایران است که در اوج سلطه استعمار و حاکمیت استبداد رخ داد و اگرچه با مصادره این انقلاب توسط روشنفکران غربزده، انحرافاتی در آن بوجود آمد، لیکن منشأ تحولات زیادی در ساختار حکومتی کشورهای خاورمیانه شد.  در چنین روزی قیام عدالتخواهی ملّت ایران به رهبری علماء دینی به ثمر نشست و شاه قاجار ناچار شد که به امضاء تأسیس عدالتخانه تن دهد تا با تضعیف نظام استبدادی حاکم و توفیق مردم در کسب اختیار وضع قوانین و اداره امور کشور، در منطقهِ استبداد و استعمار زده خاورمیانه، ایران سرمشق دیگر کشورها در رهائی از قید استبداد و استعمار باشد.
قیام مردم ایران را برای کسب حقوق مدنی در حقیقت باید نتیجه صدور فتوای تحریم تنباکو توسط میرزای شیرازی مرجع تقلید شیعیان دانست، ‌فتوائی که به عنوان یک قدرت نمائی بزرگ از سوی علمای شیعه، هم استبداد ناصر‌الدین شاهی و هم استعمار انگلیس را به‌زانو درآورد و مشوّق علماء دین برای طرح تأسیس عدالتخانه و آماده کردن مردم برای احقاق حقوق اجتماعی و سیاسی خود شد، همزمان، بعضی اقدامات ظالمانه حکومت استبدادی موجب تحریک مردم در پیوستن سریعتر به این قیام و تحصن رهبران نهضت در حرم حضرت عبدالعظیم و طرح خواسته‌های دیگر همچون اجرای قوانین اسلامی و عزل مقامات سر‌سپرده بیگانه گردید که همگی مورد قبول شاه قرار گرفت و تحصّن پایان یافت. امّا وقتی به وعده‌ها عمل نشد، علمای بزرگ کشور در قم متحصن شده و بر افتتاح دارالشورا و عزل صدراعظم پافشاری کردند که در نهایت شاه قاجار در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ مجبور به صدور فرمان مشروطیت و پذیرش وضع قوانین توسط نمایندگان مردم شد ، امّا با درگذشت شاه، جانشین او به تحریک حکومت استعماری روس از در مخالفت با مشروطه در آمده و با حمله به مجلس و قلع و قمع انقلابیون این نهاد قانونگذاری را تعطیل کرد، از طرفی با ورود مزورانه دولت انگلیس برای باصطلاح نجات انقلاب، گروهی روشنفکر غرب زده و یا فراماسونر سرسپردهِ انگلیس به عنوان سردمدار جریان مشروطیت هدایت انقلاب را به دست گرفتند و با منحرف کردن آن از مسیر اصلی خود و اعمال دیدگاههای غربی در قانون اساس و متمم آن شرایطی فراهم کردند که عوامل استبداد و مزدوران استعمار بار دیگر توانستند به قدرت باز گردند و با کنار زدن رهبران اصلی قیام یعنی علمای مبارز، حذف مردم و تهی کردن انقلاب از اهداف خود، شرایطی بوجود آورند که ظهور دیکتاتوری وابستهِ رضاخانی و استقرار پنجاه سالهِ یکی از فاسدترین و سرسپرده ترین سلسله های سلطنتی عملی شود. ‌
به این ترتیب حرکتی که می توانست در صد و هفده سال قبل منشاء ایجاد نظامی بر اساس قوانین اسلامی و مبدأ تحوّلی سعادت‌آفرین در ایران و منطقه شود، از مسیر خود منحرف گردید و به ابزاری جهت گسترش بیشتر سلطهِ بیگانگان تبدیل شد امّا با اینهمه این نهضت به‌عنوان اوّلین قیام آزادی‌خواهانهِ مردمی در منطقه، تحوّلی عمیق در تحرّکات استقلال طلبانه و عدالت خواهانه در جهان بوجود آورد، بطوریکه توانست محرّک بسیاری از قیامهای مردمی در کشورهائی مانند ترکیه، مصر، عراق، هند و مانند آن شده و آموزه های عبرت آموز آن بخصوص در افشای خیانتهای روشنفکران غربزده، در جریان انقلاب اسلامی موجب سلب اعتماد به نیروهای طرفدار غرب شد و همین مسأله توانست در بسیاری مواقع به طرد این نیروها توسط مردم و نجات انقلاب از انحراف بیانجامد.
موسوی زاده
 

برچسب ها : انقلاب مشروطیت ایران تاریخ معاصر کشورهای خاورمیانه حرم حضرت عبدالعظيم