نعمت بزرگی بنام جلال آل احمد!

                               
 
امروز؛ 18 شهریور سالروز درگذشت شهادت گونه یکی از ستارگان پرفروغ آسمان ادبیات مقاومت ایران در دوران ستمشاهی، یعنی جلال آل احمد است، نویسنده مبارزی که در عمر کوتاه امّا پرثمر خود با تمام وجود کوشید تا قلم و بیان جذّاب خود را در راه بیداری نسل جوان و فراهم کردن زمینه قیام ملّت برعلیه دیکتاتوری و استعمار بکار گیرد. جلال که در ۱۳۰۲ در خانواده ای روحانی چشم به جهان گشود و با تربیت دینی رشد یافت، در اوضاع اجتماعی متلاطم پس از شهریور ۲۰، تا مدتها جذب احزاب چپ شد، امّا گرایشهای عمیق او به سنت و ناامیدی از تفکّرات و فرهنگهای وارداتی، شرایط بازگشت به خویشتن و فرهنگ خودی را برای او فراهم کرد و از آنجا که برخلاف اکثریت روشنفکران بریده از سنت و شیفته فرهنگ بیگانه، هیچگاه ارتباطش را با مردم و فرهنگ بومی قطع نکرده بود بجای کپی برداری از راه حلهای وارداتی، تنها راه رهائی مردم از استبداد و استکبار را قیام مردم به رهبری روحانیت دینی تشخیص داد و علاوه بر اعلام این باور، توان خود را نیز در این راستا بکار گرفت.
یکی از دوستان وی می گوید که جلال پس از ملاقات با امام خمینی رحمت ا..علیه در سال ۱۳۴۰ به من گفته بود:" این سیدی که من دیدم (امام) این مردک (شاه) را پایین می کشد."، یعنی دوسال قبل از قیام ۱۵ خرداد و ۱۷ سال پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و در حالیکه مدعیان روشنفکری در ایران، کاملاً بریده از مردم، دنیا طلبی و تسلیم در برابر رژیم امریکائی شاه را هدف اصلی خود قرار داده و یک به یک سر در آخور دیکتاتور فرو می بردند، این نویسنده درد آشنا و تیزبین قیام پیروزمندانه مردم ایران را به رهبری روحانیت مبارز پیش بینی کرده بود و این باور چنان تحوّلی در تفکر و رفتار او بوجود آورد که پس از آن، راه سفر حجّ بیت ا…الحرام را در پیش گرفت و سفرنامه حج، تحت عنوان"خسی در میقات" و نیز کتابهای تأثیر گذار "غرب زدگی" و "در خدمت خیانت روشنفکران" را به رشته تحریر درآورد که از شاهکارهای ادبیات مقاومت در عصر اختناق و از عوامل مؤثّر در بالابردن آگاهیهای سیاسی مردم ایران به حساب می آیند.  آل احمد اگرچه به عنوان نویسنده ای برجسته و متعهّد در تاریخ ادبیات مقاومت مطرح است ، امّا بازگشت او به ارزشهای اسلامی و بومی ، پس از فراز و نشیبهای زیاد در زندگی سیاسی و اجتماعی درخشانترین فصل زندگی او است ، موضوعی که ضربه ای مهلک به روشنفکران دین ستیز و غربزده ی مبلغ رژیم دیکتاتوری وارد نمود و ساواک شاه را چنان به او حسّاس کرد که بنا به شواهدی غیرقابل انکار عامل مرگ او در سال1348 شد.
مقام معظّم رهبری در پاسخ به سوآلی در مورد سهم جلال در انقلاب اسلامی میفرمایند:" به نظر من سهم جلال بسیار قابل ملاحظه و مهم است. یک نهضت انقلابی از «فهمیدن» و «شناختن» شروع می‌شود. روشنفکر درست آن کسی است که در جامعه‌ جاهلی، آگاهی‌های لازم را به مردم می‌دهد و آنان را به راهی ‌نو می‌کشاند. و اگر حرکتی در جامعه آغاز شده است، با طرح آن آگاهی‌ها، بدان عمق می‌بخشد. .......وجود چنین کسی برای یک ملّت که به سوی انقلابی تمام‌عیار پیش می‌رود، نعمت بزرگی است و آل‌ احمد به راستی نعمت بزرگی بود. حداقل، یک نسل را او آگاهی داده است و این برای یک انقلاب، کم نیست."
موسوی زاده


 
 

برچسب ها : جلال آل احمد انقلاب اسلامی ادبیات مقاومت ایران