هوای پاک، اکسیر اعظم و کبریت احمر!

                                               
 
با بالا گرفتن بحران آلودگی هوا در کلانشهرهای کشور در سال ۱۳۷۴ و جهت ایجاد حساسیت در مردم و جلب مشارکت آنها برای حفظ محیط زیست، کنترل و دفع آلودگی هوا، صرفه‌جوئی در مصرف‌، به‌ویژه مصارفی که به آلودگی هوا و تخریب محیط زیست منجر می‌گردد، روز ۲۹ دی‌ماه به‌نام روز هوای پاک نامگذاری شد تا ضمن بالا بردن آگاهی ها نسبت به زیانهای آلودگی هوا، نقش بسیار تأثیر گذار مردم در جلوگیری از آلودگی هوا یادآوری شود. امّا همچنانکه شاهد بوده ایم با وجود این نامگذاری هدفمند و برپائی آئین های سالیانه در این روز نه تنها از شدت آلودگی هوا در بسیاری از شهرها و کلانشهرها کاسته نشده بلکه سال به سال با گسترش جغرافیائی و افزایش ماندگاری آن روبرو بوده ایم و از آنجا که بررسی ها نشانه می دهد که عامل انسانی چه در تولید آلودگی و چه در گسترش آن بیشترین نقش را دارد می توان نتیجه گرفت که اگر مدیران منابع تولید آلودگی بوظایف قانونی خود در مقابله با آلودگی هوا عمل کرده و دستگاههای نظارتی در برخورد با مدیران متخلّف سهل انگاری نمی کردند، این پدیده شوم گسترش نمی یافت و علاوه بر جلوگیری از وارد شدن زیانهای اقتصادی بی شمار، جان بسیاری از هموطنان عزیز نیز در معرض خطر قرار نمی گرفت.
گزارش مسئولین نشان می دهد که در کشور ما بخش حمل و نقل بدلیل وفور خودروهای فاقد کیفیت، فرسوده و یا معیوب عامل عمدهِ آلودگی هوا به ویژه در کلان شهرهاست و سهم خودروهای شخصی در این میان حدود ۶۰ درصد است و به همین علّت در غالب شهرهائی که تراکم جمعیّت و خودرو در آن بالاست، مردم به ندرت از هوای پاک برخوردارند، بنابراین گرچه وظیفهِ دولت در سامان بخشی عوامل آلوده کنندهِ هوا مهم و انکار ناپذیر است لیکن، بر اساس این آمار دارندگان وسیلهِ شخصی در صورت استفاده از وسایل عمومی حمل و نقل در شهرها می توانند نقشی بسیار تأثیر گذار در جلوگیری از آلودگی هوا داشته باشند. با اینهمه در استان خوزستان، ایلام، گهگیلویه و بویراحمد، علاوه براین، عواملی همچون آلودگی دائم هوا که از سوختن گاز همراه با نفت در مشعلها بوجود می آید نیز در آلودگی هوا نقشی مؤثّر دارد، همچنانکه براساس آخرین گزارشات بین المللی، بین کشورهای نفتخیز از نظر حجم گازهای همراه نفت که سوزانده می شوند، ایران دومین کشور در جهان است که با سوزاندن حجم عظیمی از این گازها، که بیش از 90 درصد آن در استانهای نفتخیزی مانند استان خوزستان است، علاوه بر عوارض و زیانهای اقتصادی ناشی از سوزاندن این گازها، مشکلات بهداشتی و خسارات زیست محیطی آن همچون شیوع بیماریهای تنفسی، آلودگی آب و شیوع بیماریهای مختلف ناشی از بارش بارانهای اسیدی، فرسایش خاک، تاثیر روی گونه های جانوری و گیاهی و مانند آن نیز اثبات شده است.
همچنانکه ملاحظه می شود و اشاره شد عوامل انسانی در افزایش آلودگی هوا نقش اصلی را دارند و با وجود قونین جامع و بازدارنده در مقابله با عوامل آلوده کننده هوا، درصورتیکه مجریان متخلّف از کار برکنار و مدیران متعهد جایگزین بوظایف قانونی خود در کاهش آلودگی هوا عمل کنند و دستگاههای نظارتی در اعمال قانون و برخورد با متخلفان سهل انگاری نکنند، می توان امیدوار بود که برخلاف گذشته، این پدیده شوم سیری نزولی پیدا کند، دامنه و تداوم آن بشدت کاهش یابد، کشور از زیانهای اقتصادی آن در امان بماند و دیگر جان هزاران هموطن عزیز پایمال این سهل انگاریها نشود. ان شاء ... .
موسوی زاده 
1402/10/28 
 
 

برچسب ها : هوای پاک محيط زيست آلودگي هوا