به گزارش ایسنا، اولین تفاوت دادگاه صلح با سایر دادگاه‌ها این است که دادگاه صلح، حاصل جمع دادگاه و شعبه‌های شورای حل اختلاف است. 

در دادگاه صلح، پرونده اول به شعبه شورای حل اختلاف می‌رود و اگر طرفین پرونده صلح نکردند و همچنان سر دعوا باقی ماندند؛ آن وقت قاضی دادگاه صلح برای پرونده رای صادر می‌کند.

دومین تفاوت دادگاه صلح با دیگر دادگاه‌ها این است که اساس دادگاه صلح بر ایجاد سازش است و از  ابتدا سعی می‌کند بین طرفین صلح ایجاد کند. برای همین قبل از دادگاه، پرونده به شورا ارجاع می‌شود؛ البته اگر طرفین دعوا رضایت داشته باشند، پرونده به شورا می‌رود. اگر در فاصله زمانی دو ماه، صلح شد و رفاقت‌ها پابرجا ماند که بسیار خوب است و در غیر این صورت، قاضی همان دادگاه برای پرونده رای صادر می‌کند. فرضا اگر طرفین دعوا به گزارش شورا اعتراض داشته باشند، آن وقت بلافاصله دادگاه صلح اجرای گزارش شورا را متوقف می‌کند و رای صادر می‌نماید. 

افتتاح دادگاه‌های صلح از ابتدای سال ۱۴۰۳ شروع شده و امسال نیز در همه استان‌های کشور، دادگاه صلح ایجاد شده است.

دادگاه صلح یک محکمه قضایی است که زیر نظر دادگستری کار می‌کند؛  برای همین اگر بین طرفین توافق و صلح شد، گزارش اصلاحی شعبه حل اختلاف هم عین رای دادگاه به حساب می آید. در این دادگاه، تلاش بر این است که با ایجاد صلح و سازش، اختلاف بین طرفین دعوا کم شود یا از بین برود. از طرف دیگر اگر در پرونده صلح شود؛ یعنی یک راه مطمئن برای جبران خسارت شاکی پیدا شده است، در حالی که گاهی  امکان دارد که مجازات‌ها، شاکی را به سختی به حقش برساند. در واقع صلح بهترین راه برای پاسداشت توامان اخلاق و قانون است.