منشور امنیت روانی خانواده‌های اهوازی در برابر اخبار جعلی

خانواده‌های اهوازی با افزایش جریان اخبار جعلی و شایعات فضای مجازی، راهکارهای عملی و منسجمی برای حفظ آرامش روانی در خانه‌های خود تدوین کرده‌اند، این راهکارها که به «منشور امنیت رسانه‌ای خانوار» مشهور شده، شامل قواعد مشخصی برای کنترل اطلاعات و مدیریت اضطراب است که در گفت‌وگو با چند خانواده گزارش شده است.

به گزارش ایرنا، در روزهایی که تنش‌ها و درگیری‌ها در منطقه زیاد شده، فضای مجازی هم پر شده از اخبار ضد و نقیض، خیلی از این خبرها نه تنها واقعی نیستند، بلکه با هدف ایجاد ترس، نگرانی یا آشفتگی منتشر می‌شوند، بعضی از آن‌ها طوری طراحی شده‌اند که آدم احساس می‌کند همین حالا یک بحران بزرگ در حال رخ دادن است، در حالی‌ که واقعیت چیز دیگری است.

این‌همه خبر نادرست باعث شده خیلی‌ها ندانند به کدام خبر اعتماد کنند؛ وقتی خبر درست از نادرست قابل تشخیص نباشد، مردم دچار سردرگمی، نگرانی و گاهی حتی تصمیم‌گیری‌های اشتباه می‌شوند، این فشار روانی بیشتر از همه در خانه‌ها خودش را نشان می‌دهد، جایی که اعضای خانواده می‌خواهند در آرامش زندگی کنند، اما ناگهان با حجم زیادی از اطلاعات نگران‌کننده روبه‌رو می‌شوند.

در این میان، بعضی از خانواده‌های اهوازی با تدبیر و تجربه خود، راه‌هایی برای مقابله با این وضعیت پیدا کرده‌اند، آن‌ها قوانینی برای مصرف خبر در خانه گذاشته‌اند، سعی کرده‌اند فقط منابع معتبر را دنبال کنند یا گفت‌وگوهایی برای کاهش استرس میان اعضای خانواده داشته باشند.

این تلاش‌ها حالا به الگویی برای چیزی شبیه «منشور امنیت رسانه‌ای خانوار» تبدیل شده است.

محدود کردن منابع خبری، راهکاری برای کاهش اضطراب

حسن موسوی فرهنگی بازنشسته از منطقه شهرک دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه اخبار را از صداو سیما یا خبرگزاری های رسمی دنبال می‌کند گفت: خانواده‌ام از ابتدای بحران‌ها تصمیم گرفت، تنها اخبار رسانه‌های رسمی و موثق را پیگیری کنند و نسبت به اخبار منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی با تردید نگاه کنند.

وی افزود: در گروه خانوادگی واتساپ، خودم مسئول بررسی صحت اخبار هستم و پیش از به اشتراک‌گذاری هر خبر، آن را در سایت‌های معتبر بررسی می‌کنم.

موسوی تصریح کرد: این کار کمک کرده است تا ترس و اضطراب بی‌مورد وارد فضای خانه نشود و حتی نوه‌هایم نیز یاد گرفته‌اند هر خبری که اضطراب‌آور است را بررسی کنند تا از صحت آن مطمئن شوند.

گفت‌وگوی خانوادگی، کلید آرامش روانی

مریم رحیمی آموزگار از منطقه گلستان اظهار داشت: گفت‌وگو و تبادل نظر خانوادگی درباره اخبار و وقایع روزانه، مهم‌ترین عامل کاهش اضطراب در محیط خانواده است.

وی با بیان اینکه باید اتفاقات روز را به شکل نرم و موثق به فرزندانمان اطلاع دهیم افزود: هر شب چند دقیقه با فرزندانم درباره اتفاقات روز صحبت می‌کنیم و اگر خبری در فضای مجازی مطرح شده باشد، با هم بررسی می‌کنیم که آیا واقعیت دارد یا خیر.

رحیمی خاطرنشان کرد: این رویکرد نه تنها فشار روانی اخبار را کاهش می‌دهد بلکه حس مسئولیت‌پذیری و مشارکت در خانواده را تقویت می‌کند.

قاسم منصوری راننده تاکسی از کوت‌عبدالله با بیان اینکه خبرها را علاوه بر رسانه های معتبر از استوری افرادی که میشناسم و رسانه ای هستند چک میکنم، تا از صحت اخبار مطلع بشوم بیان کرد: در خانواده‌مان قانون گذاشته‌ایم که هیچ خبری بدون بررسی منابع معتبر به دیگران فرستاده نشود.

وی گفت: خودم همواره اخبار را از طریق سایت‌های رسمی و خبرگزاری‌ها پیگیری می‌کنم تا از صحت آن مطمئن شوم.

منصوری با بیان اینکه، در منزل سعی می‌کند اخبار را با صدای بلند گوش ندهد تا اعضای خانواده دچار استرس نشوند تاکید کرد: اگر اجازه داده شود اخبار نادرست منتشر شود، فضای خانه به‌هم می‌ریزد و به ویژه کودکان و سالمندان دچار اضطراب می‌شوند که به سلامت روان خانواده آسیب می‌زند.

حفظ آرامش با قوانین ساده خانوادگی

الهام حمیدی دانشجوی اهوازی با بیان اینکه اخبار روز را از کانال‌های خبری فضای مجازی پیگیر است گفت: در خانه ما قانونی است که هنگام صرف غذا یا قبل از خواب درباره اخبار جنگ و حوادث صحبت نشود.

وی افزود: این قانون ساده باعث شده اعضای خانواده با آرامش بیشتری شب‌ها را سپری کنند و اضطراب کمتری تجربه کنند.

حمیدی با بیان اینکه با افرادی که اخبار جعلی را منتشر می‌کنند باید برخورد جدی شود بیان کرد: تلاش می‌کنم در گروه‌های خانوادگی و دوستانه به دیگران درباره اخبار جعلی هشدار دهم و منابع معتبر را معرفی کنم.

تنفس رسانه‌ای برای سلامت روان

نادر خلیلی بازنشسته شرکت نفت از کیانپارس با اشاره به فراوانی اخبار جعلی در فضای مجازی اظهار داشت: اصطلاح «تنفس رسانه‌ای» را در خانواده‌مان وضع کرده‌ایم یعنی روزهایی را به طور کامل بدون نگاه کردن به اخبار می‌گذرانیم.

وی افزود: این روش کمک کرده است اضطراب‌های تلنبار شده کاهش یابد و سلامت روان حفظ شود.

خلیلی تاکید کرد: اخبار جعلی تنها زمانی تاثیرگذار است که افراد به صورت مداوم درگیر آنها شوند، پس لازم است هر فرد محدودیت‌هایی برای خود در مواجهه با اخبار تعیین کند.

آموزش خانواده برای تشخیص اخبار درست

سحر آقاجری معلم ابتدایی از کیان‌آباد با بیان اینکه اخبار را از رسانه های رسمی کشور پیگیر است گفت: برای خانواده‌ام جدولی از معیارهای تشخیص اخبار درست و نادرست تهیه کرده‌ام که شامل بررسی منبع، لحن، و تایید رسمی است.

وی افزود: بچه‌ها این جدول را حفظ کرده‌اند و پس از اجرای این روش نگرانی‌ها به دلیل شایعات به شدت کاهش یافته است.

آقاجری افزود: والدین باید الگوهای رفتاری فرزندان در مواجهه با اخبار باشند تا آنان بتوانند واکنش مناسبی به اخبار نشان دهند.

مسئولیت‌پذیری در مقابل اخبار جعلی

عبدالله داوودی فروشنده لوازم خانگی از فرهنگشهر با اشاره به پیگیری اخبار روز از طریق شبکه های مجازی و صدا و سیما اظهار داشت: ما قانونی داریم که هر خبری باید توسط ۲ منبع معتبر تایید شود سپس درباره آن صحبت شود.

وی افزود: قبلا شایعات باعث نگرانی بی‌مورد اعضای خانواده می‌شد ولی الان فضای خانه به مراتب آرام‌تر است.

داوودی با بیان اینکه در منزل درخصوص اخبار پر استرس حرفی نمیزند تاکید کرد: مقابله با اضطراب اجتماعی تنها با مسئولیت‌پذیری فردی امکان‌پذیر است و خانواده‌ها باید در این زمینه حساس باشند.

آموزش و مشورت، کلید کاهش اضطراب

راضیه حاجی‌پور خانه‌دار از مرکز شهراهواز گفت: هر بار خبری می‌بینم ابتدا با دخترم که دانشجو است مشورت می‌کنم تا صحت آن را بررسی کنیم.

وی افزود: این روش علاوه بر آموزش خانواده، گفت‌وگو درباره اخبار را در خانه افزایش داده است.

حاجی‌پور با بیان اینکه نیاز نیست همه اخبار و وقایع روز در جمع خانوادگی بین کودکان و ... مطرح شود تاکید کرد: همه اعضای خانواده یاد گرفته‌اند هر خبری که احساسات شدید ایجاد کند احتمال جعلی بودن آن وجود دارد و باید با دقت بررسی شود.

به گزارش ایرنا، تجربه خانواده‌های اهوازی نشان می‌دهد که تدوین و اجرای قوانین داخلی برای مدیریت اطلاعات و گفتگوهای خانوادگی می‌تواند به طور موثری اضطراب ناشی از اخبار جعلی را کاهش دهد.

این راهکارها که شامل محدود کردن منابع خبری، گفت‌وگو و تبادل نظر، و ایجاد قوانین ساده برای مواجهه با اخبار است، می‌تواند الگویی برای سایر خانواده‌ها در سراسر کشور باشد تا سلامت روانی جمعی حفظ شود.

کارشناسان تاکید دارند که ارتقای سواد رسانه‌ای و مسئولیت‌پذیری خانوادگی نقش اساسی در مقابله با تاثیرات منفی اخبار جعلی دارد و باید به صورت مستمر ترویج شود.

برچسب ها : صدا و سیما رسانه سواد رسانه ای