دانستنی‌های حقوقی؛ چک سفید امضاء چگونه دردسرساز می‎‌شود؟

جعل اسناد و استفاده غیرقانونی از چک سفید امضا مجازات مخصوص به خود را دارد.

قلم بردن در سند به این معنا نیست که حتما چیزی به نوشته و محتویات سند اضافه و حذف شود بلکه ممکن است قسمت‌هایی از آن ناخوانا و روی برخی کلمات خط کشیده شود و زمانی که بحث الحاق به وجود می‌آید یعنی چیزی به سند اضافه شده برای مثال در مقابل رقمی در سند، عددی اضافه شود.

چک سفید امضاء یکی از مواردی است که می‌تواند برای افراد دردسرساز باشد، ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی در این خصوص پرداخته است هر فردی که از چک سفید مهر یا سفید امضایی که به او سپرده شده یا به هر طریق به دست‌آورده سوء‌استفاده کند، به یک تا سه سال حبس محکوم خواهد شد.

گاهی اوقات برای محو کردن بخش‌هایی از یک سند با وسایلی مانند لاک غلط‌گیر، مداد پاک‌کن و نظایر آن‌ها استفاده می‌شود و نکته مهم این است که آیا می‌توان با بریدن بخش‌هایی از یک سند و جایگزین کردن کاغذی دیگر به آن و سوزاندن قسمت‌هایی از سند، این عمل را مشمول جعل دانست یا این عمل به مجازات دیگری محکوم خواهد شد؟ که پاسخ این سوال  در قانون مجازات اسلامی آمده است.

سوزاندن اسناد دولتی و غیردولتی چه مجازاتی دارد؟

بر اساس ماده ۶۸۱ قانون مجازات اسلامی، هر کس عالماً دفاتر، قباله‌ها و سایر اسناد دولتی را بسوزاند یا به هر نحو دیگری تلف کند به حبس از دو تا ۱۰ سال محکوم خواهد شد؛ بر اساس ماده ۶۸۲ قانون مجازات اسلامی، هر کس عالماً هر نوع اسناد یا اوراق تجارتی و غیر تجارتی غیر دولتی را که اتلاف آن‌ها موجب ضرر غیر است بسوزاند یا به هر نحو دیگر کشف کند به حبس از سه ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.

اگر افراد کسی چک یا سندی را با خودکار، جوهر محو شونده و نظایر را امضاء کند و امضاء یا متن نوشته شده به مرور پاک شود، بر اساس قانون، آن شخص را نمی‌توان جعل‌کننده به حساب آورد و طبق نظر حقوقدان‌ها، عنواین مجرمانه دیگری مانند کلاهبردای به وی منتسب  می‌شود همچنین منظور از سیاه کردن سند، ناخوانا کردن آن بوسیله جوهر و وسایلی نظایر آن است.

در مواردی دیگر ممکن است شخصی پس از تنظیم سند در تاریخ حقیقی آن، تاریخ درج شده در آن را جلو یا عقب اندازد، کسی که این عمل را انجام دهد، به جای جعل مادی، به جعل معنوی محکوم خواهد شد. جعل معنوی چنین تعریف می‌شود که بدون اینکه خراش، ساییدگی، آسیب و خدشه‌ای به ظاهر سند و نوشته وارد شود، ماهیت و اصل سند توسط مامورین تنظیم اوراق تحریف و مطالبی را برخلاف واقع امری تحریر و در دفاتر دولتی قید کنند.

الصاق بخش‌هایی از یک نوشته به نوشته‌ای دیگر به طریقی که آنچه به وجود می‌آید، نوشته واحدی تصور شود، برای مثال ممکن است نوشته‌ها یا اعدادی از یک نوشته به سند اصلی چسبانده یا به هر نحوی پیوست داده که این عمل جرم به حساب می‌آید اما این نکته حائز اهمیت است که اگر سندی را صاحب آن پاره و دوباره تکه‌های آن را به هم بچسباند و از آن به عنوان یک سند واحد استفاده کند، عمل او مصداق جعل نیست، چون نوشته‌ای را به نوشته‌ای دیگر پیوست نکرده است.

برچسب ها : جعل سند قانون مجازات اسلامی دانستنی های حقوقی