نعمت هورالعظیم را قدر بدانیم!

یکی از مصادیق بارز تبدیل نعمت به نقمت، تالاب هورالعظیم است که در طول هزاران سال نقش بزرگی در تأمین معیشت مردم حاشیه خود داشته و اکنون چند سال است که تقریباً هر سال و بویژه در سالهای اخیر آتش سوزیهای وسیع در آن و بیشتر در بخش عراقی هور رخ می دهد که زندگی مردم را در استان خوزستان دچار اختلال کرده و مشکلات تنفسی بسیاری برای مردم بوجود آورده است.
هورالعظیم تالابی با مساحت حدود 120 هزار هکتار است که یک سوم مساحت آن، یعنی حدود 40 هزار هکتار در ایران بزرگترین تالاب کشور را تشکیل می دهد و مابقی، یعنی 80 هزار هکتار آن با نام هورالهویزه در کشور عراق واقع شده است و بدلیل عدم تأمین حقابه، ساخت و سازهای صنعتی و غیر صنعتی در آن، سدسازی بر روی رودخانه های تأمین کننده حقابه هور و  خشکسالیهای پیاپی، رو به خشکی نهاده و با خشک شدن پوشش گیاهی و بالا رفتن درجه حرارت زمین و شروع فصل گرما، دچار آتش سوزیهای گسترده می شود که بدلیل بی توجهی و سهل انگاری در اطفاء حریق بویژه در بخش عراقی، آتش بعضاً تا چند ماه دوام می آورد و در طول این مدت هجوم توده های عظیم دود و خاکستر برای مردم شهرهای دور و نزدیک هور مشکل آفرین می شود. همچنانکه در سال 97 با توجّه به خشکسالی گسترده در منطقه، آتش سوزی در بخشهای ایرانی و عراقی تالاب از تیر ماه به مدت 5 ماه ادامه داشت و دود ناشی از آن بیش از یکصدکیلومتر انتشار یافت و امسال نیز با توجه به خشک شدن بیش از 90 درصد مساحت این تالاب در بخش عراقی آن براثر خشکسالی و عدم تأمین حقابه، از دو ماه پیش حدود 20 هزار هکتار از این بخش دچار حریق شده که چون اقدامی جدّی از سوی عراقی ها برای خاموش کردن آن صورت نگرفت با درخواست سازمان محیط زیست کشورمان، وزارت خارجه بموضوع ورود پیدا کرد و در پی رایزنیهای صورت گرفته با مقامات عراقی و براثر پافشاری ایران، اخیراً مقرّر شده که بمنظور نجات مردم از عوارض ناشی از آتش سوزی هور و حفظ سلامت آنان و نیز پایان دادن به فاجعه بزرگ زیست محیطی نابودی پوشش گیاهی هور، امسال نیز ایران با تدارک امکانات لازم این آتش سوزیها را مهار کند.  
البته در بخش ایرانی هورالعظیم نیز بی توجهی های مکرّر به تأمین حقابه هور و انجام فعالیتهای صنعتی همچون اجرای طرح اکتشاف حوزه نفتی آزادگان جنوبی و شمالی و اصرار متولیان این حوزه بر کاستن از هزینه های اجرای طرح و تسریع در اجرای آن به قیمت خشک شدن بخشهای بیشتری از تالاب، موجب نابودی جبران ناپذیر بخشی از زیست بوم این منطقه و فراهم شدن آمادگی برای آتش سوزی در فصلهای گرم شده، لذالازم است اجرای چنین طرحهائی با توجّه به اولویت حیات هور برای کشور و منطقه و وابستگی شدید معیشتی ساکنان حاشیه به این زیست بوم،  با احتیاط بیشتر و بدون لطمه زدن به نعمت الهی هور انجام شود تا برای منفعتی محدود و موقّت، سرمایه عظیم و ماندگاری چون هورالعظیم از دست نرود و آسیبهای بیشماری بر منطقه و سلامت و معیشت مردم وارد نگردد.
موسوی زاده
1401/5/11
  
 
 

برچسب ها : هورالعظیم تالاب هورالعظیم آتش سوزیهای