آمار و برنامه ریزی پیش نیاز و معیار پیشرفت!

                                     
اساس هر تصمیم سازی، تصمیم گیری، سیاستگزاری، آمار و اطلاعات صحیح و دقیق و برنامه ریزی بر مبنای آمار و اطلاعات است. بررسی وضع موجود، تعیین معیارهای سنجش و ارزیابی عملکردها و تعیین میزان موفقیت برنامه ها نیز بستگی به وجود اطلاعات و آمار گوناگونی دارد که بدون آن مسئولان و مدیران قادر به انجام موفقیت آمیز وظایف خود نخواهند بود. نقش روز افزون آمار و اطلاعات به عنوان پیش نیاز کلیه تصمیم گیریها،سیاستگزاری ها و برنامه ریزی ها، و ضرورت برنامه ریزی برای بهره برداری بهینه از منابع و امکانات و تضمین پیشرفت پایدار، دو مقوله آمار و برنامه ریزی را از چنان اهمیّتی برخوردار کرده است که نه تنها برای تأکید بر این اهمیّت، روز اوّل آبان بعنوان روز آمار و برنامه ریزی نامگذاری شده، بلکه مؤسّسه بین المللی آمار نیز یک سال تمام را به عنوان سال آمار نامگذاری کرد تا معرفی و بکارگیری این ابزارهای پیشرفت، که در زندگی فردی و اجتماعی بسیار تأثیر گذارند، عملی شود.
ضرورت کاربرد آمار در زندگی روزمره آنچنان گسترش یافته است که در برخی کشورها افراد را از کودگی با علم آمار و کاربرد آن در زندگی و استفاده از آن برای برنامه ریزی های فردی و گروهی آشنا می کنند و دیر نیست که این علم، همچون خواندن و نوشتن، از ضروریّات جوامع به حساب آید تا همگان بتوانند در تمامی بخشهای زندگی فردی، خانوادگی و شغلی خود، از این ابزار کارآمد در برنامه ریزیها استفاده کنند. در این میان ، برای ملّت ما که از طرفی خود را مفتخر به پیروی از فرامین اسلامی و رهنمودهای معصومین علیهم السّلام در رعایت نظم و برنامه ریزی می داند و از طرفی با عنایات الهی و بنا بر ضرورتهای تاریخی، رسالتی سنگین در کمک به ملّتهای نیازمند بر عهده خود احساس می کند، آموزش و بکارگیری این دو ابزار کارآمد توسعه و پیشرفت، یعنی آمار و برنامه ریزی، از اولویتی خاص برخوردار است و باید از اوّلین سالهای تحصیلی و در تمامی مشاغل، در برنامه های آموزشی و کارآموزی گنجانده شوند.
انتظار این است که در کشور ما با وجود تجربهِ 75 ساله در برنامه ریزی کشوری و سابقهِ 65 ساله در اجرای سرشماری‌های نفوس و مسکن و تهیهِ دیگر آمارهای مورد نیاز، نظام آماری متقنی وجود داشته و تصمیم گیران کشور با برنامه های مؤثّر و کارآمدِ متکی به آمار و اطلاعات دقیق، مشکلات کشور را یکی پس از دیگری حل کنند، امّا از حدود ۳۰ سال برنامه ریزی به اصطلاح توسعهِ دوران طاغوت که بگذریم، در برنامه های توسعه بعد از انقلاب نیز به دلیل سستی در تهیهِ آمار درست، جایگزینی چانه زنی در برنامه ریزی بجای تکیه بر اصول و مبانی آن و تلاش برای استفاده ابزاری از اطلاعات توسط مقامات، این تجربه و سابقه نسبتاً طولانی در تهیهِ آمار و برنامه ریزی نتوانسته است چندان مفید واقع شود، هنوز بسیاری از دستگاهها حاضر به پذیرش مرجعیت مرکز آمار نبوده و خود به تولید آمار غیردقیق و استفاده از آن در برنامه ریزی مشغولند و همین مسأله موجب شده است که از اینهمه تجربه و نیز آگاهی بر ضرورت استفاده از آمار صحیح و بکار گیری آمار در برنامه ریزی نتیجه ای مطلوب حاصل نشود.
موسوی زاده  
1401/8/1

برچسب ها : برنامه ریزی آمار سیاستگزاری