پژوهش؛ زیر ساخت اصلی مسیر پیشرفت!

                                
براساس اطلاعرسانی دانشگاه شهید چمران اهواز، هفته پژوهش و فناوری از امروز آغاز می شود تا ضمن ارائهِ عملکرد مراکز علمی-پژوهشی و مؤسّسات تحقیقاتی به جامعه، با تمرکز برابعاد مختلف امر پژوهش و فناوری، هم فرصتی برای ارزیابی وضعیت موجود پژوهش فراهم شود و هم نیازها و تنگناها در این مورد معلوم گردد. 
کشور ما تا قبل از پیروزی انقلاب از آن جهت که به دلیل سلطه پذیری حکومت وقت، از استقلال لازم در سیاستگذاری و اداره کشور برخوردار نبود و به عنوان یک کشور تحت سلطه باید رونق بخش اقتصاد کشورهای سلطه گر باشد، اجازه ورود به فعّالیتهای پژوهشی و تحقیقاتی را نداشت و در هر سه بخش کشاورزی و صنعت و خدمات، تنها مصرف کننده فرآورده های بیگانگان بود، امّا پس از پیروزی انقلاب و کسب استقلال سیاسی، پژوهش به عنوان یکی از ابزارهای مهم پیشرفت در تمام زمینه ها، مورد توجّه قرار گرفت و  به منظور گسترش فرهنگ پژوهش، تجلیل از پژوهشگران، تشویق جوانان به ورود در این عرصه حیاتی و اقتدارآفرین و مانند آن، از سوی شورای فرهنگ عمومی کشور، روز ‌25 ‌آذر به عنوان روز پژوهش در تقویم کشور نام‌گذاری شد و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز از سال ‌1379، ‌چهارمین هفته آذر ماه را ‌هفته پژوهش‌ نام‌گذاری کرد که از سال ‌1384‌به ‌هفته پژوهش و فناوری‌ تغییر نام یافت ‌. امّا علیرغم پیش بینی توسعه پژوهش در مصوبات قانونی و شعارهای مدیران و مسئولان دستگاههای اجرائی در اهمیت آن، به جهت عدم درک صحیح آنان از این مقوله غالباً اقدامی جدّی در این مورد صورت نمی گرفت و در موارد متعدّد برخی مدیران با مصرف اعتبارات مربوط به پژوهش و تحقیقات در موضوعات بسیار کم اهمیت و بی اعتنائی به سیاستهای قانونی در مورد توسعه پژوهش، عدم درک خود از اهمیت پژوهش را نشان می دادند. همچنانکه آخرین گزارشها در این مورد نشان می دهد در حالیکه در برنامه ششم توسعه سهم پژوهش از تولید ناخالص داخلی، 4 درصد پیش بینی شده بود در عمل سهم پژوهش از تولید ناخالص داخلی  کمتر از نیم درصد شده که بنا به گزارش مقامات مسئول بخش عمده ای از آن نیز به مصارف غیرپژوهشی اختصاص یافته است.
 باین ترتیب باوجود تأثیرات مثبت  توجّه به پژوهش و کسب موفقیتهای چشمگیر کشورمان در بسیاری از بخشهای علمی و فنآوری با کمک پژوهش، که زمینه مساعدی برای تشویق متولیان کسب و کار، به سرمایه گذاری در این بخش فراهم کرده، امّا هنوز هم کاستیهای فراوان در این زمینه قابل ذکر است که تنها به دو مورد اشاره می شود:
1-ناچیز بودن میزان سرمایه گذاری و تخصیص منابع در امر پژوهش که با آنچه در برنامه های توسعه پیش بینی می شود معمولاً فاصله دارد، و باید با نظارت قویتر و جلوگیری از جابجائی اعتبارات پژوهش این فاصله از بین رود. و
2-با توجّه به اینکه سرمایه گذاریهای بعمل آمده در امر پژوهش بیشتر در بخش علوم تجربی و فنآوریها متمرکز شده و بخش علوم انسانی و نظریه پردازی بومی، که رهائی از وابستگی فکری به بیگانگان، دستیابی به استقلال حقیقی و پایدار و احیاء دوباره تمدن اسلامی-ایرانی را درپی دارد، کمتر مورد توجّه قرار گرفته است، لازم است که با همفکری و مشارکت حوزه های علمیه و اساتید متدیّن این نقیصهِ مهم نیز برطرف گردد. ان شاء ... .
موسوی زاده
 1401/9/26
 

برچسب ها : پژوهش پيروزي انقلاب وزارت علوم، تحقيقات و فناوري