دور باطل عقب ماندگی، با استمرار مهاجرت نخبگان از استان!

                          
 
در حالیکه جنب و جوشی در نهادهای رسمی کشور برای پیدا کردن راه حلهائی بمنظور حفظ و نگهداری نخبگان بوجود آمده و مناطق مختلف کشور نیز در تلاشند تا ضمن فراهم کردن جاذبه برای ورود نخبگان از مناطق دیگر، روند خروج نخبگان خود را نیز کاهش دهند، معاون سیاسی اجتماعی استانداری خوزستان از مهاجرت 70 درصدی نخبگان خوزستان سخن می گوید و از مخاطرات زیست محیطی به عنوان یکی از عوامل اصلی این مهاجرت نام می برد و نشان می دهد که خوزستان نیز از استانهائی است که ضمن دارا بودن استعداد فراوان در پرورش نخبگان به دلایل گوناگون دچار عارضه فرار مغزهاست و تا زمانی که نتوانیم شرایط مناسب را برای حفظ و جذب نخبگان فراهم کنیم این روند زیانبار ادامه خواهد داشت.
واقعیت تاسف بار تبدیل استان سابقا مهاجر پذیر خوزستان به استانی مهاجر فرست و  خصوصا مسئله مهاجرت نخبگان را از استان، به دلیل کاهش عوامل انگیزشی و کمبودها و مشکلات مادی و روانی، بارها مطرح کرده و از تاثیرات مضاعفی که این مسئله در ادامه چرخه باطل عقب ماندگی استان دارد، سخن گفته ایم. تلاشهائی که اخیراً در دولت و بعضی استانها برای کاهش خروج نخبگان از کشور و مناطق صورت گرفته این امید را بوجود آورده که تراز نیروی انسانی کارآمد(مابه التفاوت ورودی و خروجی) بتواند مثبت گردد و یا حداقل روند مهاجرت سیر نزولی خود را آغاز کند، امّا در حالیکه آمار دقیقی از میزان ورودی و خروجی نخبگان و برنامه های استان جهت مثبت کردن این تراز در دست نیست، قرائن و شواهد  و نیز بیان مقامات محلّی از استمرار این دور باطل عقب ماندگی استان یعنی تراز منفی جابجائی نخبگان حکایت دارد که ضرورت بازبینی مسئله و پرداختن به آن به عنوان اولویتی تردید ناپذیر وتاثیر گذار را ایجاب می کند، چرا که خوزستان از جمله استانهایی است که علیرغم وجود شرایط کاری مناسب در آن و بعضی دیگر از مزیتها نسبت به سایر استانها، بدلیل شرایط اقلیمی و بعضی مشکلات اجتماعی، میل به خروج از آن وجود دارد و لازم است که هرچه سریعتر این روند خاتمه یابد. ناگفته نماند که با کمی دلسوزی و دقت می‌توان بسیاری از عوامل مؤثر در ترک دائمی یا تبدیل ترک موقت به خروج همیشگی نخبگان از استان را معلوم کرد، عواملی که اگر چه ممکن است تغییر بعضی از آنها به دلایل گوناگون ناممکن به نظر آید، اما با برنامه ریزی صحیح و هدفمند می‌توان از تأثیر بعضی از عوامل کاست و انگیزه‌های مهاجرت را کمتر و فرار مغزها را به حداقل رساند و با جذب نیروهای جایگزین تا حدودی این خسارت را جبران کرد.
با اینهمه نباید این واقعیت را از نظر دور دانست که میل به مهاجرت و دسترسی به زندگی بهتر از انگیزه‌های والای انسانی است و توصیه دین مبین اسلام نیز بر بهره‌گیری انسانها از مواهب ارض واسعه الهی است و هجرت برای رسیدن به زندگی بهتر است. با قبول این واقعیت که بر طبیعی بودن و ارزشمندی مسئله هجرت و جستجو برای زندگی متعالی در دیگر نقاط در صورت لزوم، تأکید دارد و با وجود تلاشی که بهرحال برای نگهداری نخبگان استان و یا جذب جایگزین از سایر مناطق باید صورت گیرد، می‌توان راهکارهائی برای کاهش زیانبار مهاجرت صاحبان اندیشه و نیروهای کارآمد استان یافت، که یکی از این راهکارها شناسائی و جلب همکاری نخبه های مهاجر برای کمک به توسعه استان زادگاهشان است.
موسوی زاده
 

برچسب ها : مهاجرت نخبگان مهاجرت خوزستان