دزفول موزه آجری ایران

خبرنگار نور خوزستان/ دزفول در دامنه زاگرس میانی و در ساحل رود دز قرار دارد و فاصله آن تا اهواز 146 کیلومتر می باشد.
شهرستان دزفول از شمال با استان لرستان از شمال غرب به اندیمشک از غرب با شوشاز شرق با مسجدسلیمان و استان چهار محال و بختیاری و از جنوب با شوشتر همجوار است. شهرستان دزفول شامل بخش مرکزی چغامیش سردشت و شهیون است.  ‌زبان مردم دزفول فارسی با  گویش دزفولی است. همچنین زبان بختیاری و عربی نیز در این شهر رواج دارد.
دزفول به سبب وجود رودخانههای مهمی مانند دز و کرخه همچنین حاصلخیزی خاک مقام نخست کشاورزی را در ایران دارد. ‌دزفول در روزگار کهن به تولید نیل معروف بود و هم اکنون کارخانجات پنبه ریسی متعددی در آن وجود دارد. در سال 1402 شهر دزفول به عنوان شهر جهانی کپو بافی ثبت شد.
وجه تسمیه:
به عقیده برخی از  تاریخ نگاران دزفول در اصل اندامیش نام داشته و تا اوایل قرن 13 هجری قمری به همین نام خوانده می شد.
برخی می گویند دژپل یا دز پل که در گویش محلی دزفیل یا دسفیل گفته می شود نام کهن دزفول بوده است. دژ به معنای قلعه سنگر و سکوی دیده بانی است و ظاهرا نام دژ پل به معنای دژ ساخته شده در کنار پل می باشد.
دزفول در اواخر قرن 6 هجری قمری به نام دزبول شهرت داشت.
گروهی از کارشناسان تاریخ میگویند شهر دزفول به قصر روناش معروف بوده است.   ‌
روناش از محله ای بنام  قلعه در دزفول کنونی که محل دژ کهن دزفول می باشد  تا مسجد جامع این شهر امتداد داشت. همچنین در آن دوران به دزفول را قنطره (پل) یا قنطره رومی (پل رومی) نیز می نامیدند.
ظاهرا قصر روناش یا رعناشی نام باستانی و 5 هزار ساله دژپل بوده و پلی که در زمان شاپور اول بر روی رودخانه دز بنا شد پل روناش یا رعناشی نامیده شده بود و در کنار آن دژی به همین نام برای پاسداری از این پل بنا گردید که به آن قصر روناش  یا رعنا می گفتند.
نام روناش تا قرن دهم هجری قمری همچنان بر سر زبان ها بود تا اینکه در دوران شاه اسماعیل صفوی به رعناشی تغییر یافت. ساحل غربی دز  اکنون رعنا نام دارد.
تاریخچه:
شواهد و آثار بدست آمده نشان می دهد که این منطقه از 5 هزار سال پیش مسکونی بوده و در دوره عیلامیان و هخامنشیان بخش مهمی از سرزمین آن حکومت ها به شمار می آمد. گروهی از کارشناسان عقیده دارند محل آوان پایتخت کهن عیلامیان در اطراف دزفول قرار داشت. تپه های باستانی چغامیش که آثاری از هزاره هفتم قبل از میلاد در آن یافت شده است در محدوده دزفول واقع شده است. بنای شهر دزفول به دوره ساسانی باز می گردد. برخی می گویند اردشیر بابکان دزفول را بنا نهاده است. شاپور اول در این شهر پلی بر روی رودخانه دز ساخت که هم اکنون پابرجاست. ظاهرا پس ویرانی و رکود شهرهای شوش و جندی شاپور برخی مردم آنها به این مکان مهاجرت کرده و خانه های ساخته اند و بتدریج شهر دزفول گسترش یافته است.
 ‌در دوره اسلامی و در دوره خلافت عمر دزفول شامل قلعه و بناهایی در اطراف آن بوده است.
در قرن دوم هجری قمری یعقوب لیث صفاری دزفول را به تصرف خود درآورد و آن را ضمیمه حکومت صفاریان کرد. یعقوب لیث در همین شهر در گذشت و به خاک سپرده شد.
در زمان فتحعلی شاه قاجار دزفول زیر نظر حکمران کرمانشاهان قرار داشت.
آثار تاریخی دزفول:
چغامیش
در 40 کیلومتری جنوب شرقی دزفول و در مکان روستای دولتی چند تپه بزرگ و کوچک به نام چغامیش قرار گرفته اند که گنجینه ارزشمندی از دوره های مختلف پیش از تاریخ تا دوران باستان در آنها یافت شده است.  ‌
کاوش گری های انجام شده در این مکان بیانگر آن است که چغامیش شهری از دوران پیش از اختراع خط بوده است که قدمت آن به حدود سی و چهار قرن پیش از میلاد می رسد. ولی شواهد نشان می دهند که مردم از قرن ها و هزاران سال پیش از آن در این مکان سکونت داشته اند.
یکی از آثار به دست آمده از چغامیش یک مهر گلی است که نخستین سند دریانوردی جهان به شمار می رود و ریشه فرهنگی آن به 6 هزار سال قبل از میلاد باز می گردد. همچنین در این مکان لوحه ها و مهرهایی یافت شده که مهم ترین اسنادی هستند که بیانگر تاریخ تکامل موسیقی می باشند. یکی از این لوح ها گروهی نوازنده را در کنار هم نشان می دهد که در حقیقت نخستین شکل ارکسترهای امروزی هستند.
در تپه چغامیش آثاری از تمدن های عیلامی هخامنشی پارتی و ساسانی یافت شده است که بیانگر حضور مستمر مردم در این مکان و در دوره های مختلف است.‌چغامیش که آن را شهری در سپیده دم تاریخ لقب داده اند در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
پل ساسانی(پل رومی:)
پل ساسانی یا پل رومی دزفول یکی از قدیمی ترین پل های جهان و مهم ترین اثر تاریخی دزفول است که توسط شاپور اول ساسانی بنا شد. در سال 260 میلادی پس از پیروزی شاپور اول بر والرین امپراطور روم، وی اسرای رومی را برای ساخت پل دزفول به کار گمارد. به همین دلیل این سازه را پل ساسانی یا پل رومی مینامند. همچنین برای حفاظت از پل قلعه ای در کنار آن ساخته شد که موقعیت آن در مکان محله قدیمی قلعه در شهر دزفول کنونی بود.  ‌
از ترکیب دو واژه دژ و پل این منطقه دژ پل نامیده شد. علاوه بر آن اندامشک یا پل اندامش پل روناش پل قدیمی پل شاپوری از دیگر نام های این سازه کهن است.یکی از اهداف مهم ساخت پل ساسانی یا پل رومی ارتباط شرق و غرب شهر دزفول بود. علاوه بر این‌ پل ساسانی دزفول به همراه پل های متعدد شوشتر و ... اجزای یک شبکه عظیم ارتباطی میان خوزستان و بین النهرین بوده است.  ‌
پایه های پل ساسانی به صورت بند یا سد ساخته شده اند. این ویژگی که بیانگر نبوغ مهندسی سازندگان آن می باشد سبب بالا رفتن آب رودخانه در زیر پل و جریان آن در نهرهای اطراف بوده است.   ‌
پل ساسانی 370 متر طول و 22 دهانه داشت.  ‌
پل ساسانی طی مرور زمان دچار آسیب شد. در قرن 4 هجری قمری به دستور عضدالدوله دیلمی مرمت شد. اما بعد ها پل تخریب شد و تنها پایه های برجا ماند که در دوران حکومت صفویان برروی آنها پل فعلی ساخته شد که دارای 14 دهانه است. پل ساسانی بعدها در دوره افشاریه قاجار و پهلوی مجددا مرمت و بازسازی شد.
پل ساسانی یا پل رومی دزفول در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
جندی شاپور:
در 17 کیلومتری جنوب شرقی دزفول و در مجاورت روستای اسلام آباد ویرانه هایی به مساحت 8 کیلومتر مربع یافت شده است که بنا بر احتمال آثار باقی مانده از شهر ساسانی جندی شاپور می باشد.
 ‌جندی شاپور گندی شاپور نیلاط وندوشاپور(وندوی شاپور) یکی از مهمترین شهرهای دوره ساسانی بود که توسط شاپور اول بنا گردید و . بنا به گفته تاریخ نویسان شاپور اول دانشگاهی در این شهر ساخت و دستور داد تعداد زیادی از کتاب های طبی یونانی را به زبان پهلوی ترجمه کرده و در کتابخانه جندی شاپور نگهداری کنند. به مرور جندی شاپور به یکی از مراکز مهم علمی آن دوران مبدل شد. بعدها خسرو انوشیروان ساسانی در این شهر بیمارستانی ساخت و بر اعتبار دانشگاه جندی شاپور افزود.‌
پس از اسلام و در زمان هارون الرشید با تاسیس بیمارستان بغداد جندی شاپور از رونق افتاد و به مرور اعتبار خود را از دست داد و به باد فراموشی سپرده شد.
در مورد مکان دقیق شهر جندی شاپور اختلاف نظر وجود دارد. احتمال می رود این شهر در محدوده بین شهرهای دزفول شوشتر و شوش قرار داشت.
محل فعلی جندی شاپور در روستای اسلام آباد دزفول یکی از محتمل ترین مکان های این شهر کهن می باشد.  ‌
آرامگاه یعقوب لیث صفاری:
رادمان پور ماهک یا همان یعقوب لیث صفاری در قرن سوم هجری قمری بر علیه خلیفه وقت شورش کرد و حکومت صفاریان را در ایران بنا نهاد.  ‌
یعقوب لیث در 265 هجری قمری طی جنگ با سپاه خلیفه در حوالی جندی شاپور بشدت بیمار شد و درگذشت و در همان مکان به خاک سپرده شد.
آرامگاه شاه ابوالقاسم در روستای شاه آباد در 10 کیلومتری جاده دزفول به شوشتر را محل دفن یعقوب لیث ذکر کرده اند. ولی برخی از کارشناسان محل دفن وی را در جندی شاپور ذکر کرده اند. با توجه به اینکه موقعیت این شهر چندان قطعی نیست محل دفن یعقوب لیث هم مورد تردید است. هر چند در کنار آرامگاه منتسب به یعقوب لیث خرابه هایی وجود دارد که برخی کارشناسان آن ها را به شهر جندی شاپور نسبت داده اند.
آرامگاه منتسب به یعقوب لیث صفاری در فهرست آثار ملی ثبت شده است. پیشینه این بنا به دوره صفویان باز می گردد.
بافت کهن دزفول (موزه آجری ایران:)
بافت کهن دزفول با وسعتی بیش از 200 هکتار محله ها، خانه ها، مساجد ساباط ها، حمام ها،  گذرگاه های قدیمی است که در محدوده قلعه کهن ساسانی و ساحل غربی رودخانه دز قرار دارد و به سمت شمال دزفول امتداد یافته است.  ‌
این منطقه نظر معماری یکی از ارزشمندترین بافت های تاریخی کشور می باشد. تاکنون بیش از یکصد اثر در این محدوده در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.  ‌
بافت آجری معماری اصیل و تزیینات منحصر بفرد و زیبا دزفول را به موزه آجری ایران مبدل کرده است. اغلب بناهای بافت کهن دزفول متعلق به دوره قاجاریه و پهلوی می باشند اما بناهایی از دوره صفویه هم در آن وجود دارند. همچنین پل ساسانی و آسیاب های آبی دزفول در محدوده بافت کهن دزفول قرار دارند.
بناهای قدیمی دزفول بین 6 تا 7 متر ارتفاع دارند و در آنها تزیینات زیباو متنوع آجری به کار رفته است. آجرکاری در دوره صفویه پیشرفت فراوانی یافت و استفاده از این شیوه تا دوره قاجاریه و پهلوی ادامه داشت.
خانه تیزنو:
این بنا بزرگترین و زیباترین بنای بافت کهن دزفول است. تزئینات آجری این خانه بسیار زیبا و ظریف و منحصربفرد است.
خانه تیزنو در محله قلعه بافت کهن دزفول واقع شده و به دوران صفویه تعلق داشته و در دوران قاجاریه و پهلوی اول تغییراتی در آن صورت گرفته و گسترش یافته است.
سازمان میراث فرهنگی و گردشگری دزفول در خانه تیزنو قرار دارد.  ‌
خانه سوزنگر:
این بنا در محله میاندره بافت قدیم دزفول واقع شده و متعلق به دوره قاجاریه است‌.  ‌بنای باشکوه و تزئینات بسیار زیبای آجری کاری از ویژگی های این بنامی باشند. خانه سوزنگر در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
حمام کرناسیون:
این بنا در شمالی ترین نقطه بافت کهن دزفول و در محله کرناسیون قرار دارد.  ‌قدمت حمام کرباسیان به اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجار باز می گردد.  ‌نمای آجری زیبا سردر کوچک ستون ها و سقف های قوس دار از ویژگی های جذاب این بنا می باشند.حمام کرناسیون در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و هم اکنون موزه مردم شناسی دزفول در آن قرار دارد.
قنات تاریخی مومنان (قمش چوقابافان:)
قدمت این قنات به دوره ساسانی باز می گردد و در محله شیدانه در بافت کهن دزفول قرار دارد. عمق آن 50 متر است و به همراه قنات های دیگر دزفول 8 کیلومتر به سمت رودخانه دز امتداد دارد.
از ویژگی های جالب این قنات می توان به نورپردازی رنگارنگ آن و همچنین مجسمه های بی شمار زنان و مردان کوزه و مشک به دست اشاره کرد.
آسیاب های آبی دزفول:
در شهر دزفول و در ساحل رودخانه دز آثار آسیاب های آبی پراکنده ای وجود دارد که متعلق به دوره ساسانی صفویه و قاجاریه می باشند. اکنون تنها 20 بنا از این مجموعه بر جا مانده است‌.این مجموعه در فهرست آثار ملی ثبت شده است.  
‌بازار کهن دزفول:
این مکان با 200  سال قدمت کهن ترین بازار دزفول است که در محله قلعه قرار دارد. بازار کهن دزفول دارای راسته های متعدد است که مشاغل سنتی در آن فعالیت دارند.
اماکن مذهبی دزفول:
بقعه شاه رکن الدین
این بنا به قرن 12 هجری قمری تعلق دارد. در بافت کهن دزفول و در محله شاه رکنالدین واقع شده است. ‌سیدعلیفرزند بهاءالدینمعروفبه بابا رکن الدین ولی (شاه رکن الدین) عارف و زاهد قرن 6 هجری قمری است. ‌بنای بقعه دارای گنبدی آبی و دو گلدسته آجری است که با کاشی کاری زیبایی تزئین شده اند.  ‌
به دلیل فضای سبز بسیار زیبای درون بقعه به این مکان نگین سبز بافت کهن دزفول لقب داده اند. بقعه شاه رکن الدین در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
آرامگاه جعفر طیار:
این بنا که در 5 کیلومتری دزفول قرار دارد منسوب به فرزند جعفر طیار برادر حضرت امام علی (ع) است که همراه لشکر عمر بن خطاب در سال 19 هجری قمری به این منطقه آمد.  ‌
 ‌بنای آرامگاه که به دوره تیموریان باز می گرد آجری ساده و ورودی آن دارای تزئینات کاشی‌کاری است که متعلق به اواخر دوره قاجار می باشد.
قرار گرفتن آرامگاه در میان درختان کهنسال و سرسبز کنار جلوه و آراستگی خاصی به این مکان بخشیده است.
بقعه محمد بن جعفر طیار در فهرست تثار ملی ایران ثبت شده است.
بقعه رودبند:
بنای بقعه سید علی صفوی معروف به سلطانعلی سیاه پوش یا پیر روبند یا رودبند نوه شیخ صفی الدین اردبیلی در محله رودبند در شمال غربی دزفول قرار دارد و دارای بنایی ساده و گنبدی مضرسی (همانند گنبد دانیال نبی) می باشد.
این بنا که در مکان مرتفعی در کنار رودخانه دز قرار دارد در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
بقعه سبز قبا:
محمد بن موسی کاظم ملقب به سبز قبا از فرزندان امام هفتم و برادر تنی حضرت امام رضا (ع) است که در دوران خلفای عباسی به این منطقه مهاجرت کرد و در سال 183 هجری قمری در دزفول فوت کرد.
بنای بقعه متعلق به دوره تیموریان و سلجوقیان بوده و در دوره های مختلف بازسازی و گسترش یافته است.
بقعه سبز قبا در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
بقعه جابربن عبدالله انصاری
این بقعه که در جاده شوش نزدیک پل حمید آباد و در میان درختان سرسبز قرار گرفته است مدفن نوه ارشد جابربن عبدالله انصاری صحابی پیامبر می باشد. وی به جابر صغیر معروف است.
بقعه حزقیل نبی:
این بقعه در بافت کهن دزفول واقع شده است و آن را مدفن یا قدمگاه حزقیل نبی از پیامبران بنی اسرائیل و پدر دانیال می دانند.  ‌
حزقیل سومین پیامبر بنی اسرائیل بعد از حضرت موسی (ع) می باشد که در قرن ششم قبل از میلاد قوم بنی اسرائیل را به یکتا پرستی دعوت کرد.
بنای بقعه خزقیل نبی بسیار ساده و بی تکلف است. نکته قابل توجه اینکه یک بقعه در عراق وجود دارد که آن هم به حزقیل نبی نسبت داده می شود.
مسجد جامع دزفول:
این بنا در خیابان امام خمینی دزفول قرار دارد و قدیمی ترین مسجد این شهر است. معماری این مسجد به سبک دوره ساسانی است‌. برخی از کارشناسان ظاهرا در قرن سوم و چهارم هجری قمری بر روی یکی از آتشکده های ساسانی بنا شده است. برخی از کارشناسان عقیده دارند بنای مسجد در قرن هفتم هجری قمری صورت گرفته است.  ‌
مسجد جامع دزفول در دوره های مختلف به ویژه دوره صفوی گسترش یافت. مسجد جامع دزفول داراب یک صحن بزرگ و دو شبستان با ستون های فراوان سقف گنبدی بسیار زیبا و تزئینات کاشی کاری است.  ‌
مسجد جامع دزفول در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
جاذبه های طبیعی دزفول:
شهیون:
منطقه شهیون با وسعتی حدود 5 هزار هکتار یکی از زیباترین و دل انگیزترین جاذبه های طبیعی دزفول است که در شمال غربی این شهر قرار گرفته و به دریاچه دز معروف است. آب دریاچه شهیون با رودهایی که از زاگرس سرچشمه می گیرند تامین می شود.  ‌
روستای پامنار که در 40 کیلومتری دزفول قرار گرفته نزدیکترین روستا به دریاچه شهیون است.
آبشار شوی:
یکی از زیباترین جاذبه های طبیعی ایران آبشار شوی یا تله زنگ می باشد که در 100 کیلومتری شمال دزفول در بخش شهیون روستای شوی و در مرز میان خوزستان و لرستان قرار گرفته است.
آبشار شوی در میان دو کوه چورویک (چهلو یک)  و سالن کوه قرار گرفته در دره ای تماشایی و بسیار تماشایی در میان درختان بادام و بلوط سرازیر می شود. آب این آبشار پس طی مسافتی پرپیچ و خم به رودخانه دز پیوند می خورد.
ارتفاع آبشار شوی به نیاگارای ایران معروف است و با 100 متر ارتفاع و 70 متر عرض یکی از بلندترین و بزرگترین آبشارهای ایران است.
آبشار شوی در سال 1393 به عنوان اولین اثر طبیعی خوزستان و سی و پنجمین اثر طبیعی کشور در فهرست میراث ملی ایران ثبت شد.
قلعه شاداب:
قلعه طبیعی شاداب یا دژ انوشیرد و یا دژ فراموشی با دیگر قلعه های شناخته شده متفاوت است. زیرا به طور طبیعی و بر اثر فرسایش ناشی از جریان آب و ریزش یکپارچه دیواره های کوه به وجود آمده است.
قلعه شاداب بزرگترین قلعه طبیعی و مسکونی ایران که در دوران عیلامی و ساسانی مسکونی بوده است که 10 کیلومتر طول و 4 کیلومتر عرض دارد.
قلعه شاداب در منطقه شهیون و در محدوده روستای پامنار قرار دارد.
سالن کوه:
یکی دیگر از جاذبه های طبیعی شهرستان دزفول که در شمال این شهر و در منطقه سردشت  شده است  سالن کوه است که با داشتن جاذبه های طبیعی کم نظیر مانند دشت لاله های واژگون غارها و چشمه هاب زیبا و ... مکانی مناسب برای علاقمندان به طبیعت گردی و کوهنوردی است.
دره توبیرون:
این مکان در 20 کیلومتری شرق دزفول قرار دارد. معنای نام آن جایی است که گرما بیرون می رود.  ‌این نامگذاری به دلیل شکل خاص این دره است که فضای آن از گرمای بیرون در امان مانده و فضای مطبوع و دلنشینی دارد.
کوه خرسان (دره چال کندی:)
دره چال کندییا کوه خرسان(خرسون) در 25 کیلومتری شمال دزفول قرار گرفته و به دره ارواح یا اشکفت زرده نیز شهرت دارد.  ‌
پیدایش این دره زیبا در اثر فرسایش سنگ های رسوبی توسط جریان آب است. در دل این صخره ها آب چکان ها و آبشارهای کوچک فراوانی وجود دارند که علاوه بر زیبایی محیط سبب خنکی هوای دره می شوند.  ‌
در کنار کوه خرسان دره چال کندی قرار دارد که آب و هوایی بسیار مطبوع دارد. دره چال کندی محل عبور آبی است که از سد دز خارج شده و پس از عبور از کوه خرسان در آن می ریزد. عمق آب در چال کندی به 30 متر هم می رسد.
چال کندی دره ای عمیق با دیواره ای صخره ای و بلند است.  ‌
اهالی بومی در محل چال کندی استراحتگاه هایی شبیه غار ساختند که به آنها کت می گویند.  ‌
سفر به این مکان جذاب و دلنشین باید با قایق و همراه داشتن راهنما و تجهیزات ایمنی صورت بگیرد.  ‌
دره چال کندی در 18 کیلومتری شمال دزفول و در جاده شهیون قرار دارد.
روستای پامنار:
یکی از زیباترین نقاط گردشگری دزفول روستای پامنار است که در فاصله 40 کیلومتری شمال دزفول واقع شده است.
روستای پامنار در محدوده سد های دز و کرخه و مشرف به دریاچه شهیون است و  توسط کوه های شاداب و تنگوان احاطه شده است که با درختان متنوع پوشیده شده اند.
دشت های اطراف  روستای پامنار مملو از گل شقایق و نرگس هستند که در مجاورت با دریاچه شهیون و کوه های سرسبز چشم اندازی بی نظیر و زیبا و دلنشینی را پدید آورده اند.
در روستای پامنار یک قلعه و گورستان تاریخی متعلق به دوران پیش از اسلام  وجود دارد. پیش از اسلام باز می گردد.
روستای لیوسی:
این روستا در 73 کیلومتری شمال غربی دزفول در بخش شهیون و در دامنه لنگر کوه واقع شده و یکی از مراکز گردشگری بسیار دیدنی و جذاب شهرستان دزفول می باشد. روستای لیوسی از سنگ ساخته شده است و بافت سنتی و تاریخی  ویژه ای دارد. قدمت این روستا به دوره ساسانی باز می گردد.
پارک ملی دز:
این مکان یکی از پارک های ملی ایران است که در محدوده شهر میانرود در شهرستان دزفول واقع شده است‌. مناظر بسیار زیبا مانند رودخانه. تالاب و ... این منطقه را به یکی از چشم اندازهای زیبا مبدل کرده است.
اقامتگاه های بومگردی شهرستان دزفول:*
اقامتگاه بومگردی ناز روستای پامنار اقامتگاه روستایی گشتاسب و دز اقامتگاه بومگردی روستای پاقلعه از مراکز عمده پذیرایی از گردشگران در شهرستان دزفول می باشند.
سوغات دزفول :
شهرستان دزفول از دیرباز یکی از مراکز عمده صنایع دستی خوزستان بوده است و در آن صنایعی مانند خراطی و نازک کاری چوب ورشو سازی قلمزنی قالی بافی گلیم بافی کپو بافی تولید نیل قلم نی و ... رواج داشت.
در سال 1402 دزفول به عنوان پایتخت کپوبافی ایران شناخته شد.
هم اکنون صنعتگران در راسته های مختلف بازار کهن به تولید صنایع دستی مشغولند.  ‌
مرکبات : پرتقال نارنج  لیموشیرین  لیمو ترش  لبنیات کلوچه صنایع دستی خرما و ارده سوغات دزفول به شمار می آیند.
 

برچسب ها : دزفول موزه آجری ایران استان خوزستان