«تحصیلات» چه تاثیری در نگرش ایرانیان به فرزندآوری دارد؟

یک پژوهشگر حوزه علوم اجتماعی با اشاره به نتایج آخرین نظرسنجی انجام شده در دی‌ماه ۱۴۰۰ پیرامون نگرش افراد ۱۸ سال به بالا نسبت به فرزند آوری، گفت: نتایج این نظر سنجی نشان می‌دهد که با افزایش سطح تحصیلات افراد، باور به تاثیر فرزند بر خوشبختی زوجین کمتر می‌شود.

حدیث میرزامحمدی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به آخرین نظرسنجی ایسپا در دی‌ماه ۱۴۰۰  در خصوص نگرش افراد ۱۸ سال به بالا نسبت به فرزندآوری، اظهار کرد: این نظرسنجی در مقیاس ملی و با شیوه مصاحبه تلفنی با تعداد نمونه ۱۵۸۴ نفر از افراد ۱۸ سال به بالای ساکن در مناطق شهری و روستایی کل کشور انجام شده است که نتایج آن نشان داد با افزایش سطح تحصیلات افراد، باور به تاثیر فرزند بر خوشبختی زوجین کمتر می‌شود. به طوری که ۷۴.۸ درصد افراد با تحصیلات «کمتر از دیپلم» براین باورند که فرزند باعث خوشبختی می‌شود درحالیکه این میزان بین افراد با تحصیلات «دیپلم» ۶۹ درصد و بین افراد با تحصیلات «دانشگاهی» ۶۳.۱ درصد است.

وی ادامه داد: مطابق با این نظر سنجی ۶۸.۴ درصد مردم معتقداند داشتن فرزند باعث خوشبختی زوجین می‌شود و این باور در بین مردان با ۷۲.۶ درصد بیش از زنان با ۶۴.۳ درصد، در بین ساکنین مناطق روستایی با ۷۶.۷ درصد بیش‌تر از ساکنین مناطق شهری با ۶۵.۵ درصد و در  بین افراد متأهل با ۷۲ درصد بیش‌تر از افراد مجرد با ۵۹.۹ درصد است.

۷۲ درصد ۵۰ سال به بالاها معتقدند «فرزند» باعث «خوشبختی» می‌شود

به گفته این پژوهشگر حوزه علوم اجتماعی، داده‌های نظرسنجی یاد شده نشان می‌دهد که ۶۵.۹ درصد جوانان ۱۸ تا ۳۵ ساله معتقدند داشتن فرزند باعث «خوشبختی» زوجین می‌شود درحالی‌که این میزان بین افراد  گروه سنی بالای ۵۰ سال ۷۲.۸ درصد است.

رشد نگرش عدم وجود رابطه بین داشتن «فرزند» و «خوشبختی»

نقش «تحصیلات» در این نگرش 

میرزا محمدی با اشاره به پیمایش دیگری در سال ۹۷ و با بیان اینکه در این نظر سنجی اکثر جوانان یعنی ۶۸.۳ درصد معتقد بودند داشتن فرزند در زندگی مشترک باعث خوشبختی زوجین خواهد بود و ۳۰.۹ درصد نیز رابطه‌ای بین داشتن فرزند و خوشبختی زوجین نمی‌بینند، تصریح کرد: میزان این نگرش که «رابطه‌ای بین داشتن فرزند و خوشبختی زوجین وجود ندارد» نسبت به سال ۹۲، حدود ۷ درصد رشد داشته است و نگاه تحلیلی به نتایج نشان می‌دهد که تحصیلات نقش به سزایی در نگرش جوانان به این موضوع دارد و جوانان مجرد فاقد تحصیلات دانشگاهی بیش از جوانان دارای تحصیلات دانشگاهی معتقدند داشتن فرزند باعث خوشبختی زوجین می‌شود.

کاهش باور به ثأثیر فرزند بر خوشبختی زوجین در بین جوانان

وی روند نظرسنجی‌های این مرکز را نشان دهنده کاهش باور به ثأثیر فرزند بر خوشبختی زوجین در بین جوانان دانست و ادامه داد: در سال ۱۳۹۲، ۷۲.۷ درصد جوانان ۱۸ تا ۳۵ ساله مجرد معتقد بوده‌اند داشتن فرزند باعث خوشبختی زوجین می‌شود که این آمار در سال ۱۳۹۷، به ۶۸.۳ درصد و در نظرسنجی اخیر ایسپا (دی‌ماه ۱۴۰۰) به ۶۰.۴ درصد رسیده است.

نظر ایرانیان در مورد «تعداد» فرزندان

به گفته این پژوهشگر، مطابق با نتایج نظرسنجی دی‌ماه ۱۴۰۰، مردم ایران به طور متوسط تعداد فرزند مناسب برای یک خانواده را ۲.۲ دانسته‌اند و ۱۲ درصد مردم گفته‌اند که خانواده‌ها هیچ فرزندی نباید داشته باشند.

همچنین وی این را هم گفت که ۲۰.۷ درصد از مردم یک فرزند، ۳۲.۷ درصد دو فرزند و ۱۶ درصد از مردم سه فرزند و ۱۷.۲ درصد مردم نیز چهار فرزند یا بیشتر را برای یک خانواده مناسب دانسته‌اند.

میرزا محمدی با اشاره به نتایج نظرسنجی دیگری در سال ۹۹، بیان کرد: در نظرسنجی دیگری که در سال ۱۳۹۹ بین جوانان ۱۸ تا ۳۵ سال انجام شد، از جوانان پرسیده شده بود «اگر همه امکانات مادی فراهم باشد مایل به داشتن چند فرزند هستید؟». که با در نظر گرفتن قید برخورداری از امکانات مادی، میانگین تعداد فرزند مطلوب برای خانواده ۲.۵ اعلام شده بود. در پیمایش اسفند سال ۹۷ نیز میانگین تعداد فرزند مطلوب از نظر جوانان مجرد ۲.۰۲ بوده است.  

وی معتقد است که نگرش افراد به فرزندآوری و تعداد مطلوب فرزند بین گروه‌های مختلف جامعه بسته به نوع جنس، سن، تحصیلات و پایگاه اقتصادی و اجتماعی آن‌ها متفاوت است.

"مرفه‌ها" باور کمتری به تاثیر فرزند بر خوشبختی زوجین دارند

به گفته این پژوهشگر، اگرچه شرایط اقتصادی در باور به فرزندآوری و تعداد فرزند موثر است اما نقش عوامل دیگر در کنار اقتصاد قابل چشم‌پوشی نیست و مقایسه نگرش افراد در گروه‌های اقتصادی مختلف نشان می‌دهد افراد مرفه‌تر، کمتر باور به تأثیر فرزند بر خوشبختی زوجین دارند.

میرزا محمدی با بیان اینکه علاوه بر موضوع اقتصاد، در افکار عمومی بخش‌هایی از جامعه ایران نوعی تغییر نگرش نسبت به فرزند آوری به چشم می‌خورد، در پایان سخنان خود افزود: بسیاری از جوانان امروز ازدواج و فرزندآوری را بخش محتوم زندگی خود نمی‌دانند. از این‌ رو برای اثربخشی بیشتر سیاست‌های اجرایی در حوزه فرزندآوری، توجه به گروه‌های جامعه و سیاستگذاری برای طبقات مختلف امری ضروری است و نگاه جامع به افراد و اجرای برنامه واحد برای همه گروه‌های جامعه نه تنها تاثیر لازم را نخواهد داشت، بلکه می‌تواند موجب بروز مسائل دیگری به دنبال سیاست‌های اجرایی با نگاه غالب اقتصادی به موضوع فرزندآوری شود.

برچسب ها : تحصیلات فرزندآوری نگرش جوانان به فرزندآوری