معاون حفاظت محیط زیست استان مطرح کرد: غرب تا شرق خوزستان تحت تاثیر دود هورالعظیم/ لزوم همکاری بین‌المللی برای تامین حق‌آبه در عراق

معاون محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به تداوم آتش‌سوزی در بخش عراقی تالاب هورالعظیم، با بیان اینکه اثربخشی آب‌پاشی برای مهار آتش، مناسب ارزیابی نشده است، بر لزوم همکاری بین‌المللی برای رهاسازی آب از رودخانه دجله به سمت تالاب هورالعظیم تاکید کرد.

فرهاد قلی‌نژاد در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در سال‌های گذشته به ویژه در سال‌های اخیر آتش‌سوزی نیزارهای بخش عراقی تالاب هورالعظیم موجب ایجاد آلودگی شدید هوا در مناطق غرب و مرکز استان خوزستان شده است؛ این مساله به دلیل خشکسالی و کاهش حق‌آبه تالاب هورالعظیم و کاهش بارش‌ها در حوضه‌های آبخیز رودخانه‌های منتهی به تالاب هورالعظیم در کشور عراق و سد سازی‌های بالادست به ویژه در کشور ترکیه است.

وی افزود: این وضعیت، میزان خشک شدن بخش عراقی تالاب هورالعظیم را افزایش داده است این در حالی است که با وجود پیگیری‌ها از جمله نامه‌نگاری‌های متعدد و رایزنی‌های انجام‌شده، امکان اطفای حریق و کنترل آلودگی هوا به دلیل واقع بودن کانون‌های آتش سوزی در کشور عراق، امکان‌پذیر نیست. 

دلایل آتش‌سوزی‌های پیاپی هورالعظیم

معاون محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: از اواخر اسفندماه سال گذشته تاکنون و به ویژه در ماه‌های اخیر در بخش عراقی تالاب هورالعظیم آتش‌سوزی‌های متعدد رخ داده است که این مساله به دلیل بالابودن دمای هوا، بارش کم، خشکسالی و آتش‌سوزی خودبه‌خودی، اثر خشکی بستر، وجود ریشه‌های متراکم نی، واکنش دما و تصاعد گاز متان و ایجاد دود و احتراق ناقص و وزش باد شدید و عدم تامین حق‌آبه بخش عراقی تالاب، حریق گسترش یافته و دود ناشی از آن نیز با توجه به غربی شرقی بودن جهت بادهای غالب، به دفعات به سمت شهرستان‌های مرزی و حتی مرکز استان خوزستان منتشر شده است.

وی بیان کرد: در نتیجه، این شرایط موجب افت شدید کیفیت هوا و کاهش دید افقی و ایجاد مشکلات زیست محیطی برای شهروندان مناطق تحت تاثیر و دورکاری ادارات دولتی به جز مراکز ضروری شهرستان‌های مرزی تا مرکزی و افزایش آمار مراجعه‌های افراد با مشکلات تنفسی به مراکز درمانی شده است.

قلی‌نژاد گفت: به دلیل تامین نشدن حق‌آبه تالاب از رودخانه دجله و سدسازی‌های بالا دست به ویژه سدسازی در کشور ترکیه، بارگذاری‌های کشور عراق و توسعه فعالیت کشاورزی و شیلاتی و تامین نشدن حق‌آبه، تالاب هورالعظیم دچار کم‌آبی و خشکی در سطح وسیع شده است و این مساله، خود موجب ایجاد بستری لازم برای آتش‌سوزی نیزارهای آن به خصوص در شش ماه اول سال می‌شود. 

وی با اشاره به اثر آتش‌سوزی در بخش عراقی تالاب هورالعظیم و تاثیر بر ایران ادامه داد: به دلیل جهت باد غالب غرب به شرق، دود ناشی از آتش‌سوزی در تالاب و همچنین وسعت آتش‌سوزی‌ها، دود ابتدا شهرستان‌های هویزه و دشت آزادگان می‌رسد و سپس اهواز را تحت تاثیر قرار می‌دهد.  

معاون محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان اضافه کرد: به دلیل تغییر جهت وزش باد در برخی از روزها از غرب به جنوب غرب، موجب تاثیر دود بر شهرستان‌های شادگان، آبادان و خرمشهر و گاه ماهشهر می‌شود. علاوه بر مشاهده  دود غلیظ و آلودگی در مناطق غرب و مرکز و جنوب غرب خوزستان، بوی نامطبوع نیز موجب ایجاد آلودگی می‌شود.

خوزستان زیر دود 

وی بیان کرد: افزایش آلودگی هوا ناشی از آتش‌سوزی نیزارها، در مناطق غرب و مرکز استان خوزستان در بسیاری از روزها موجب افزایش شاخص آلودگی هوا و قرار گرفتن این مناطق در وضعیت ناسالم و یا خطرناک می‌شود. 

قلی‌نژاد گفت: با توجه به اینکه آتش‌سوزی در کشور عراق در تالاب رخ می.دهد امکان پایش و همچنین امکان رصد میدانی آن وجود ندارد بنابراین در راستای پایش منبع آلودگی و آتش‌سوزی‌ها، از تصاویر ماهواره‌ای و ایستگاه‌های سنجش کیفیت هوای استان خوزستان استفاده می‌شود.

وی بیان کرد: براساس تصاویر ماهواره‌ای، آتش‌سوزی‌های گسترده و متناوب در حوزه سرزمینی کشور عراق در شرق و شمال شرق دریاچه ام النعاج در تالاب هورالعظیم در مساحتی با حدود ۲۲ هزار هکتار رخ می‌دهد. همچنین کانون‌های آتش‌سوزی در کشور عراق بنا بر تصاویر ماهواره‌ای، از کمتر از یک کیلومتری دایک مرزی ایران تا فاصله ۵۰ کیلومتری فعال بوده‌اند. 

معاون محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان با بیان اینکه داده‌های ایستگاه‌های سنجش کیفی هوای استان میزان غلظت ذرات با قطر ۲.۵ میکرون را به صورت مستمر و ساعتی ثبت می‌کنند، گفت: بررسی گزارش شاخص کیفیت هوا تا ۱۷ شهریور ۱۴۰۴ نشان می‌دهد تعداد روزهای بسیار ناسالم و خطرناک در شهرستان هویزه بیشتر از دیگر شهرستان‌ها است که عمده دلیل آن می‌تواند به دلیل آتش‌سوزی تالاب در منطقه ام‌النعاج در نزدیکی شهرستان هویزه از بخش عراقی تالاب هورالعظیم باشد.

وی تصریح کرد: متاسفانه این مشکل، مردم استان خوزستان و به ویژه شهرستان‌های دشت آزادگان، حمیدیه، هویزه، کارون، اهواز و باوی را تحت تاثیر قرار داده است و با توجه به شرایط آب و هوایی استان و قطعی مکرر برق، موجب فشار مضاعف بر زندگی و سلامت مردم در تابستان شد و این مساله با آغاز سال تحصیلی، مسلما تشدید خواهد شد. 

قلی‌نژاد تاکید کرد: جلوگیری، کنترل و مقابله با این پدیده، نیازمند همکاری‌های بین بخشی در ایران و همکاری طرف عراقی و همچنین کشور ترکیه است که در این راستا اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست کشور و همچنین مقامات مسئول استان خوزستان و مقامات کشوری، اقدامات مختلفی انجام داده است. 

تاکید بر همکاری بین‌المللی برای تامین حق‌آبه هورالعظیم  در عراق 

وی ادامه داد: در مجموع با توجه به شرایط خاص استان خوزستان و کنترل نشدن آتش‌سوزی بخش عراقی تالاب هورالعظیم در خارج از حوزه اختیار کشور ایران، تاکید بر همکاری بین‌المللی به عنوان راهکار اصلی این موضوع برای تامین حق‌آبه تالاب در بخش عراقی است.

معاون محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: با وجود پیگیری‌های متعدد، به دلیل دسترسی نداشتن به محل آتش‌سوزی‌ها و واقع شدن آن در کشور عراق، نتیجه لازم برای مهار آتش‌سوزی به دست نیامده است و از سوی دیگر، احتمال سرایت آتش به نقاط وسیع‌تر در بخش داخلی تالاب و بروز بحران‌های زیست محیطی و دیگر مسائل اجتماعی و اقتصادی هم وجود دارد. 

وی افزود: همچنین اعزام هواپیمای آب‌پاش برای اطفای برای اطفای حریق بخش عراقی تالاب هورالعظیم در اوایل مرداد امسال و تخلیه ۲۸۰ مترمکعب آب در محدوده‌های دودزا انجام شد که اثر بخشی آن، مناسب ارزیابی نشد. در ادامه نیز به دلیل گرمای شدید، وسعت آتش‌سوزی، خشکسالی و وزش باد منجر به حریق مجدد شد. 

قلی‌نژاد گفت: با توجه به شرایط ایجادشده،‌ اقدام موثر و اثربخش برای کنترل آتش‌سوزی و خیزش دود، رهاسازی آب از رودخانه دجله به سمت تالاب هورالعظیم است به گونه‌ای که حداقل و در این شرایط خشکسالی، زمین‌های تالابی را نم‌دار کند.

انتهای پیام

برچسب ها : محیط زیست آتش سوزی در هورالعظیم تالاب هورالعظیم خوزستان