منطق حل مشکلات بین منطقه ای!

                                 
عده ای از کشاورزان و اهالی اصفهان اخیراً با تجمّع در بستر خشک زاینده رود، تامین آب کشاورزی و احیاء جریان دوباره آب در این رودخانه را خواستار بودند و این در شرایطی است که به دلیل خشکسالی چند سالهِ اخیر و عدم مدیریت صحیح آب و استفاده از روشهای قدیمی و اصرافکارانه در مصرف آب کشاورزی تقریباً سراسر کشور با کم آبی یا بی آبی مواجهند و طبیعی است کسانی که معیشت خود را بدین جهت در خطر می بینند صدا به استمداد و اعتراض بلند کنند و این مسأله خصوصاً در جائیکه پای توزیع ناعادلانه و غیرعلمی آب در بین مناطق مختلف در میان باشد گاهی به تنشهای بین منطقه ای نیز دامن زند. این تنشها که گاهی با محوریت حقابه و مانند آن سرباز کرده و وحدت و سلامت روانی مردم را تهدید می کند، اگرچه در ظاهر از بعضی زیاده خواهیهای متنفّذین مناطق باصطلاح نورچشمی ناشی می شود، امّا بیش و پیش از آن به اصرار تصمیم سازان و تصمیم گیران کشور بر ادامه اجرای نظام برنامه ریزی سلیقه ای و نبود برنامه آمایش سرزمین یعنی برنامه ای منطقی و جامع در بکارگیری حداکثری ظرفیتهای سرزمینی برای پیشرفت متوازن کشور مربوط است. بطور مثال در موضوع انتقال بیرویه آب از سرشاخه های کارون به اصفهان و کرمان و یزد، اگرچه فشار متنفّذین این استانها بر دولت و مجلس و نفوذ پذیری تصمیم گیرندگان و متولّیان امور آب کشور و بی تفاوتی نمایندگان و مقامات استان، در پیشبرد چنین اقدام خسارتباری بی تأثیر نبوده، لیکن عدم وجود برنامه ای جهت سازماندهی امکانات و ظرفیتهای کشور بمنظور استفاده از مزیّتهای مناطق گوناگون و تأمین حداکثری منافع ملّی را باید عامل و زمینه ساز اصلی چنین تصمیماتی به حساب آورد که ضمن ضایع کردن مزیّتهای منطقه ای و لطمه زدن به منافع ملّی، با ایجاد تنش بین مردم مناطق گوناگون، مهمترین وجه اقتدار کشور، یعنی وحدت ملّی را نیز به مخاطره می اندازد.
از آنجا که مناطق مختلف کشور به لحاظ ظرفیت و استعداد با یکدیگر متفاوت اند، لذا برنامه ریزی دراز مدّت پیشرفت باید بنوعی صورت گیرد که بهره برداری از امکانات و مزیّتهای طبیعی، انسانی و مصنوعی هر منطقه در بالاترین حدِّ ممکن صورت گرفته و در نتیجه تأمین منافع ملّی حداکثر شود، و طبیعی است که با چنین برنامه ریزی، فرصت چانه زنی و اعمال فشار از متنفذین گرفته می شود و راههای انحراف برنامه ها و بروز پدیده توسعه نامتوازن بسته می شود. با اجرای چنین برنامه هائی، مزیّتها و محدودیتهای مناطق نادیده گرفته نخواهد شد، شاهد اجرای غیرمعقول طرحای عظیم فاقد توجیه در مناطق نورچشمی نخواهیم بود، پیشرفت متوازن در کشور صورت خواهد گرفت، آبادانی خیره کننده یک منطقه به قیمت ویرانی مناطق دیگر و ضایع شدن مزیتهای کشور رخ نخواهد داد و بالاخره تنش بین مناطق رخ نخواهد داد.
اگرچه واکنش سریع دولت به درخواست کشاورزان اصفهانی قابل تقدیر است لیکن در رسیدگی به این درخواستها، دولتمردان نباید تابع احساسات و یا تسلیم فشارهای غیرمنطقی شده و یا بخاطر جلب رضایت مردم یک منطقه، منافع ملّی و حقوق مردم دیگر مناطق را نادیده بگیرند.
موسوی زاده
1400/08/30

برچسب ها : اصفهان کشاورزان سرشاخه های کارون خوزستان